DoeMee-onderzoek 2024: energiebesparingsplicht
Het NVRR DoeMee-onderzoek 2024 is al bekend! Het wordt toezicht en handhaving energiebesparingsplicht.
Energiebesparingsplicht? Die geldt al sinds 1993 en houdt in dat bedrijven en instellingen die die jaarlijks meer dan 50.000 kWh stroom of 25.000 m3 aardgas gebruiken verplicht zijn energiebesparende maatregelen te nemen die binnen vijf jaar terugverdiend kunnen worden. Gemeenten en provincies moeten controleren (toezicht en handhaving) of bedrijven dit doen. Sinds het ontstaan van de omgevingsdiensten doen deze dat vaak in opdracht van gemeenten en provincies.
Een actieve invulling van toezicht en handhaving op de energiebesparingsplicht blijkt te lonen. Rekenkamer Wassenaar, Voorschoten, Oegstgeest, Leidschendam-Voorburg (2020) laat zien dat dit tot forse energiebesparingen leidt. Dat blijkt ook uit het voorbeeld dat zij aanhalen van de gemeente ’s Hertogenbosch: met de inzet van 1,2 fte energie-inspecteur voor toezicht is net zoveel energie bespaard als de jaaropbrengst van 5,3 windmolens.
Invulling van toezicht en handhaving op de energiebesparingsplicht levert dus een belangrijke bijdrage aan het realiseren van doelen op het gebied van energie en klimaat. En met de huidige energieprijzen is het voor bedrijven ook relevant vanuit financieel perspectief.
Desalniettemin blijkt dat bedrijven maar beperkt invulling geven aan de energiebesparingsplicht en dat overheden de naleving daarvan maar beperkt controleren. Sinds 1993 heeft het Rijk een aantal malen middelen beschikbaar gesteld voor de implementatie van de energiebesparingsplicht. In 2023 deed het Rijk dat opnieuw, nu voor de versterking van de omgevingsdiensten.
Al met al goede redenen om met een groot aantal rekenkamers in een NVRR DoeMee-onderzoek na te gaan:
- of en zo ja welke afspraken de gemeente of provincie met de omgevingsdienst heeft gemaakt over de invulling van toezicht en handhaving op de energiebesparingsplicht;
- hoe de omgevingsdiensten over de uitvoering van de afspraken rapporteren aan de gemeente of provincie;
- hoe het college rapporteert aan de gemeenteraad of Provinciale Staten.
Het NVRR DoeMee-onderzoek zal met name een agenderende functie hebben. Net als bij alle NVRR DoeMee-onderzoeken is het aan de rekenkamers zelf om de bevindingen uit het onderzoek te vertalen naar een brief of rapport aan de gemeenteraad, al dan niet nadat zij aanvullend onderzoek hebben gedaan naar aanleiding van de bevindingen uit het NVRR DoeMee-onderzoek.
Deelnemers aan deze deelsessie op het NVRR Jaarcongres worden in een klein uur meegenomen in de wereld van de energiebesparingsplicht. De rekenkamer Wassenaar, Voorschoten, Oegstgeest, Leidschendam-Voorburg geeft samen met het onderzoeksbureau Adromi een toelichting op het onderwerp. Daarnaast gaan ze in op het onderzoek dat zij gedaan hebben; ook al ging dit veel breder en dieper dan in het NVRR DoeMee-onderzoek mogelijk is.