Op 13 juni 2012 heeft de Algemene Rekenkamer het rapport Centra voor Jeugd en Gezin. Een samenwerkingsproject met gemeentelijke rekenkamers aangeboden aan de Tweede Kamer.

Dat rapport is het resultaat van een samenwerkingsproject tussen de Algemene Rekenkamer en 32 gemeentelijke rekenkamers en rekenkamercommissies.

Deze rekenkamer(commissies)s hebben zich voor dit samenwerkingsproject aangemeld na een uitnodiging daartoe van de NVRR en de Algemene Rekenkamer. Jeugdbeleid is één van de onderwerpen die zich bij uitstek lenen voor een gezamenlijk onderzoek, omdat bij de uitvoering daarvan  verschillende bestuurslagen betrokken zijn.

De rekenkamer(commissie)s hebben rapporten gemaakt over het CJG in hun (42) gemeenten. Een deel daarvan is al gepubliceerd. Het rapport Centra voor Jeugd en Gezin. Een samenwerkingsproject met gemeentelijke rekenkamers geeft de overkoepelende bevindingen en conclusies. Het rapport en het persbericht zijn te downloaden van de website van de Algemene Rekenkamer (www.rekenkamer.nl). Daarbij is ook een link opgenomen om door te klikken naar de inmiddels gepubliceerde gemeentelijke rapporten..

MEERDERHEID RADEN NIET BEWUST VAN GEVOLGEN DIGITAAL WERKEN Geen projectplan, hooguit een werkgroep om te experimenteren met digitaal werken en amper beleid op het gebied van social media. Digitaal werken wordt door de meerderheid van de raden in Nederland ingevoerd zonder zicht op de potentie en de gevolgen van digitaal werken. Dit blijkt uit de digitaal werken monitor, een enquête die Necker van Naem hield onder griffiers. Daaruit blijkt ook dat men weinig rekening houdt met de gevolgen voor de werkwijze van de raadsleden en griffie. Op deze manier missen de raden de gelegenheid om  met het digitaliseren van informatie ook de omgang met social media en de wijze waarop volksvertegenwoordigers communiceren met de samenleving te vernieuwen.

In april 2012 hield Necker van Naem, dat gemeenten begeleidt bij digitaal werken, een enquête onder de griffiers van Nederlandse gemeenten. 29% van de griffiers stuurde de vragenlijst terug. Onze ervaring is dat digitaal werken binnen de lokale politiek een veel grotere impact heeft dan wat de griffiers in de digitale monitor hebben aangegeven. Zij zien met name de directe toegang tot raadsstukken en aantekeningen als belangrijkste reden om van papier over te stappen op tablets en laptops. De mogelijkheden die digitaal werken met zich mee brengt om direct te communiceren met burgers en deze actief bij te laten dragen aan het debat wordt maar door ongeveer de helft van de griffiers erkend. Dat is jammer. Immers, informatie zal digitaal nog directer en sneller het politiek spel beïnvloeden en sociale media zal steeds strategischer worden ingezet in de politieke beïnvloeding.

Al is het nu wellicht nog lastig voor te stellen hoe deze zaken het politieke besluitvormingsproces zullen veranderen, de eerste schetsen zijn nu al zichtbaar. Zo kijken burgers een raadsvergadering op internet en oefenen ze via social media zoals Twitter direct invloed uit op lokale politici en genereren ad hoc belangengroepen via kanalen als Youtube op een snelle manier weerstand tegen bestuurlijke plannen. Als dit een voorbode is van de verandering staat ons nog veel te wachten. Kunnen burgers straks direct interrumperen tijdens een raadsvergadering? Vergaderen we over tien jaar nog steeds in een gemeentehuis? Bestaat de gemeenteraad in zijn huidige vorm dan nog wel?

BESTUURLIJKE BESLUITVORMING OP DE SCHOP

Uit de monitor komt ook naar voren dat vooral in de ambtelijke organisatie werkprocessen nog niet voldoende zijn aangepast om digitaal werken voor de raad mogelijk te maken. In veel gemeenten wordt digitaal werken voor de raad uitgerold door het uitleveren van iPads. Met de gevolgen voor de werkwijze van raadsleden en griffie, de competenties en de werkprocessen houdt de raad weinig rekening.

De praktijk laat zien dat digitaal werken vraagt om het herijken van de manier waarop gewerkt wordt. Welke processen in en buiten de gemeente leiden tot besluitvorming in de gemeenteraad? Geconcentreerd werken aan een raadsvoorstel; creatieve ideeën ontwikkelen voor nieuw beleid, beargumenteren van een standpunt; gezamenlijk afwegen, kiezen en beslissen. Het zijn uiteenlopende maar reguliere taken binnen een kennisintensieve organisatie als een gemeente. De efficiency en de kwaliteit waarmee mensen deze activiteiten uitvoeren is niet alleen afhankelijk van de competenties van de betrokkenen. De omgeving  waarin wordt gewerkt en de vormgeving hiervan, spelen daarbij een minstens zo belangrijke rol. Dit is zeker niet zonder risico’s, maar biedt ook kansen. Denk bijvoorbeeld aan crowdfunding of aan vormen van interactieve besluitvorming door het gebruik van internettechnologie.

TIJD VOOR HERBEZINNING

Aanleiding dus voor griffies en gemeenten om bestaande processen, de kwaliteit van dienstverlening en het verandervermogen onder de loep te nemen. Een evaluatie van digitaal werken biedt een uitgelezen kans om dit te toetsen. Een moment voor herbezinning. Necker van Naem biedt gemeenten hierin een instrument aan dat we ‘Kompas digitaal werken’ hebben genoemd. Tientallen gemeenten hebben inmiddels onze expertise ingezet bij hun digitale project.

Persbericht

Haalbaarheid 100% duurzaam inkopen in 2015 bij Randstadprovincies te optimistisch

Amsterdam, 11 april 2012 – Duurzaam inkopen en aanbesteden

Provincies hebben met het Rijk afgesproken om in 2015 100% duurzaam in te kopen. Dat geldt voor 52 productcategorieën, waarvoor Agentschap NL criteria heeft opgesteld. De vier Randstadprovincies bereikten in 2010 reeds zeer hoge percentages volgens de Monitor Duurzaam Inkopen. Deze Monitor betreft echter alleen de grotere inkopen. Een deel van het inkoopvolume uit de afspraken tussen het Rijk en de provincies blijft buiten beschouwing. Overigens streven alle vier provincies aantoonbaar naar duurzaam inkopen, maar borgen zij dit slechts deels in de organisatie en uitvoering. Dit vormt een risico voor de haalbaarheid van 100% duurzaam inkopen in 2015.

Deel van inkoopvolume buiten beeld bij meten van duurzaamheid
De doelstelling van 100% duurzaam inkopen wordt niet eenduidig geïnterpreteerd. De afspraak in de deelnameverklaringen tussen het Rijk en de provincies wekt de suggestie dat in 2015 alle inkoop en aanbestedingen duurzaam zijn. Dit is echter niet het geval, want de eis van ‘duurzaam inkopen’ geldt alleen voor de 52 product-categorieën en in de Monitor Duurzaam Inkopen wordt alleen gerapporteerd over duurzaam inkopen groter dan € 50.000. Hierdoor ontbreekt het inzicht in de mate van duurzaam inkopen over een belangrijk deel van het totale inkoopvolume en kan de landelijke monitor een te positief beeld geven.

Inzicht, controle en monitoring schieten tekort
De provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland streven aantoonbaar naar duurzaam inkopen, maar passen het eigen duurzaam inkoopbeleid niet of niet volledig toe als strikt beleidskader. In de provincies Flevoland en Noord-Holland is de positie en het instrumentarium van de inkoopadviseurs nog onvoldoende om duurzaam inkopen volledig door te voeren en af te dwingen in de organisatie. In de provincie Utrecht worden de kleinere aanbestedingen die vakafdelingen zelf mogen uitvoeren, niet gecontroleerd op duurzaamheidscriteria. En in de provincie Zuid-Holland is niet inzichtelijk in hoeverre duurzaamheideisen worden toegepast bij aanbestedingen waar Bureau Inkoop niet bij betrokken is. De Gedeputeerde Staten van de provincies nemen de aanbevelingen over en werken aan verbeteringen.

Over de Randstedelijke Rekenkamer
De Randstedelijke Rekenkamer doet onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid (doen ze de dingen goed?), doeltreffendheid (doen ze de goede dingen?) en rechtmatigheid (doen ze het volgens de regels?) van de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De missie van de Rekenkamer is het verbeteren van het functioneren van het bestuur van deze provincies en het versterken van de publieke verantwoording.

Het rapport “Duurzaam inkopen en aanbesteden” is vanaf vandaag te vinden op de website www.randstedelijke-rekenkamer.nl.

Flevoland realiseert eigen doel voor duurzaam inkopen

Amsterdam, 11 april 2012 – Duurzaam inkopen en aanbesteden

Duurzaamheid is een belangrijk aandachtspunt voor overheden in hun beleid voor inkopen en aanbesteden. Ook bij de provincie Flevoland, die met het Rijk heeft afgesproken om in 2015 100% duurzaam in te kopen. Voor 2010 is een score van 50% als doel gesteld. Dat geldt voor 52 productcategorieën, waarvoor Agentschap NL criteria heeft opgesteld. Met een score van 97% in de Monitor Duurzaam Inkopen 2010 bereikt Flevoland dat ruimschoots. De Rekenkamer constateert dat de inkoopadviseurs geen compleet overzicht hebben van alle inkopen. Dit blijkt uit het rapport ‘Duurzaam inkopen en aanbesteden’ van de Randstedelijke Rekenkamer.

Borging organisatie risico voor doelbereiking 2015
De provincie Flevoland heeft als doel om van minimaal 50% duurzaam inkopen in 2010 te komen tot 100% in 2015. De Rekenkamer constateert dat de organisatie daarvoor (nog) niet voldoende geborgd is. Er is onvoldoende sprake van inzicht, controle en monitoring op het hanteren van de duurzaamheidcriteria voor alle inkoop en aanbestedingen. De inkoopadviseurs hebben alleen een adviesfunctie naar de vakafdelingen en kunnen niet afdwingen dat de duurzaamheidcriteria worden toegepast. Er is ruimte om (beargumenteerd) af te wijken van het streven naar duurzaam inkopen. Duurzaam inkopen is daarmee een streven, maar niet “verplicht”.

Beleid, organisatie en uitvoering
De provincie Flevoland heeft een duidelijk beleid met duidelijke beleidskeuzes en realistische doelen. Standaardprocedures en documenten zijn uitgewerkt. De sterke uitvoering, mede door de gedrevenheid van inkopende medewerkers, maakt dat de provincie de doelen met betrekking tot duurzaam inkopen voor 2010 ruimschoots heeft gerealiseerd: 97% tegen beoogd 50%. De organisatie is naar verhouding echter minder ontwikkeld. Procedures worden door een deel van de organisatie niet toegepast, er is geen organisatiebreed inzicht en interne controle en monitoring schieten nog tekort. De mogelijkheid om beargumenteerd af te wijken van het inkoopbeleid strookt niet met de ambitie van 100% duurzaam inkopen.

Over de Randstedelijke Rekenkamer
De Randstedelijke Rekenkamer doet onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid (doen ze de dingen goed?), doeltreffendheid (doen ze de goede dingen?) en rechtmatigheid (doen ze het volgens de regels?) van de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De missie van de Rekenkamer is het verbeteren van het functioneren van het bestuur van deze provincies en het versterken van de publieke verantwoording.

Het rapport “Duurzaam inkopen en aanbesteden” is vanaf vandaag te vinden op de website www.randstedelijke-rekenkamer.nl.

Noord-Holland realiseert eigen doel voor duurzaam inkopen

Amsterdam, 11 april 2012 – Duurzaam inkopen en aanbesteden

Duurzaamheid is een belangrijk aandachtspunt voor overheden in hun beleid voor inkopen en aanbesteden. Ook bij de provincie Noord-Holland, die met het Rijk heeft afgesproken om in 2015 100% duurzaam in te kopen. Voor 2010 is een score van 50% als doel gesteld. Dat geldt voor 52 productcategorieën, waarvoor Agentschap NL criteria heeft opgesteld. Met een score van 73% in de Monitor Duurzaam Inkopen 2010 bereikt Noord-Holland dat ruimschoots. De organisatie is echter nog niet voldoende geborgd om het streven naar 100% in 2015 waar te maken. Dit blijkt uit het rapport ‘Duurzaam inkopen en aanbesteden’ van de Randstedelijke Rekenkamer.

Borging organisatie risico voor doelbereiking 2015
De provincie Noord-Holland heeft als doel om van minimaal 50% duurzaam inkopen in 2010 te komen tot 100% in 2015. De Rekenkamer constateert dat de organisatie daarvoor (nog) niet voldoende geborgd is. Er is onvoldoende sprake van controle en monitoring door de afdeling Inkoop op het hanteren van de duurzaamheidcriteria voor alle inkoop en aanbestedingen. De afdeling inkoop heeft alleen een adviesfunctie naar de vakafdelingen en kan niet afdwingen dat de duurzaamheidcriteria worden toegepast. Er is ruimte om (beargumenteerd) af te wijken van het streven naar duurzaam inkopen. Duurzaam inkopen is daarmee een streven, maar niet “verplicht”.

Beleid, organisatie en uitvoering
De provincie Noord-Holland heeft een duidelijk beleid met duidelijke beleidskeuzes en realistische doelen. De organisatie is ingericht op duurzaam inkopen. Sterke punten zijn de degelijke inkoopadministratie, het hanteren van inkoopformats en een projectteam duurzaam inkopen. Duurzaam inkopen leeft bij de afdeling Inkoop en bij meerdere vakafdelingen. Controle en monitoring schieten echter nog tekort. De sterke uitvoering maakt dat de provincie de doelen met betrekking tot duurzaam inkopen voor 2010 ruimschoots heeft gerealiseerd: 73% tegen beoogd 50%. De mogelijkheid om beargumenteerd af te wijken van het inkoopbeleid strookt niet met de ambitie van 100% duurzaam inkopen.

Over de Randstedelijke Rekenkamer
De Randstedelijke Rekenkamer doet onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid (doen ze de dingen goed?), doeltreffendheid (doen ze de goede dingen?) en rechtmatigheid (doen ze het volgens de regels?) van de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De missie van de Rekenkamer is het verbeteren van het functioneren van het bestuur van deze provincies en het versterken van de publieke verantwoording.

Het rapport “Duurzaam inkopen en aanbesteden” is vanaf vandaag te vinden op de website www.randstedelijke-rekenkamer.nl.

Utrecht realiseert eigen doel voor duurzaam inkopen nagenoeg

Amsterdam, 11 april 2012 – Duurzaam inkopen en aanbesteden

Duurzaamheid is een belangrijk aandachtspunt voor overheden in hun beleid voor inkopen en aanbesteden. Ook bij de provincie Utrecht, die met het Rijk heeft afgesproken om in 2015 100% duurzaam in te kopen. Ook voor 2010 is al een score van 100% als doel gesteld. Dat geldt voor 52 productcategorieën, waarvoor Agentschap NL criteria heeft opgesteld. Met een score van 99% in de Monitor Duurzaam Inkopen 2010 bereikt Utrecht dat nagenoeg. De Rekenkamer constateert dat de inkoopadviseurs geen compleet overzicht hebben van alle inkopen. Dit blijkt uit het rapport ‘Duurzaam inkopen en aanbesteden’ van de Randstedelijke Rekenkamer.

Borging organisatie risico voor doelbereiking 2015
De provincie Utrecht heeft als doel om al in 2010 een score van 100% duurzaam inkopen te hebben bereikt. Met een score van 99% lijkt de uitvoering goed op orde. De Rekenkamer constateert echter dat de organisatie voor het realiseren van 100% (nog) niet voldoende geborgd is. Er is onvoldoende sprake van controle door de afdeling Inkoop op opname van de duurzaamheidcriteria voor alle inkoop en aanbestedingen. 100% duurzaam inkopen is in Utrecht een resultaatverplichting en de afdeling inkoop heeft een aanjagende rol toebedeeld gekregen voor duurzaam inkopen. Zij controleert echter alleen dat de duurzaamheidcriteria worden toegepast bij de aanbestedingen die zij begeleidt. De kleinere aanbestedingen, die vakafdelingen zelf mogen uitvoeren, worden niet gecontroleerd op duurzaamheidcriteria.

Beleid, organisatie en uitvoering
De provincie Utrecht heeft beleid geformuleerd waarvoor niet in alle gevallen voldoende organisatorische borging is. De organisatie van duurzaam inkopen heeft als sterke punten dat de inkoopfunctie een aanjagende rol is toebedeeld voor duurzaam inkopen en zo een groot deel van de inkopen kan controleren. Deze sterkte geldt echter voor een deel van het inkoopvolume, waardoor de organisatie niet afdoende is om het beleidsdoel te realiseren. Sterk aan de uitvoering is dat monitoring wordt gebruikt voor verbetering en dat alle betrokken medewerkers goed op de hoogte zijn van de verplichting die de provincie is aangegaan.

Over de Randstedelijke Rekenkamer
De Randstedelijke Rekenkamer doet onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid (doen ze de dingen goed?), doeltreffendheid (doen ze de goede dingen?) en rechtmatigheid (doen ze het volgens de regels?) van de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De missie van de Rekenkamer is het verbeteren van het functioneren van het bestuur van deze provincies en het versterken van de publieke verantwoording.

Het rapport “Duurzaam inkopen en aanbesteden” is vanaf vandaag te vinden op de website www.randstedelijke-rekenkamer.nl.

Zuid-Holland lijkt eigen doel voor duurzaam inkopen te realiseren

Amsterdam, 11 april 2012 – Duurzaam inkopen en aanbesteden

Duurzaamheid is een belangrijk aandachtspunt voor overheden in hun beleid voor inkopen en aanbesteden. Ook bij de provincie Zuid-Holland, die met het Rijk heeft afgesproken om in 2015 100% duurzaam in te kopen. Ook voor 2011 is al een score van 100% als doel gesteld. Dat geldt voor 52 productcategorieën, waarvoor Agentschap NL criteria heeft opgesteld. Zuid-Holland bereikt volgens de Monitor Duurzaam Inkopen 2010 een score van 100%. In de praktijk worden de criteria van Agentschap NL echter niet altijd, of niet volledig, in de aanbestedingsdocumenten opgenomen. Dit blijkt uit het rapport ‘Duurzaam inkopen en aanbesteden’ van de Randstedelijke Rekenkamer.

Borging organisatie risico voor doelbereiking
De provincie Zuid-Holland heeft zich ten doel gesteld om in 2011 100% duurzaam in te kopen. Het voeren van een duurzaam inkoop- en aanbestedingsbeleid is verankerd in het huidige coalitieakkoord. De inkooporganisatie is redelijk goed op orde, maar in het inkoopproces is onvoldoende geborgd dat de minimumeisen daadwerkelijk worden opgenomen. Ook ontbreekt een volledig overzicht van alle inkopen. De provincie werkt aan enkele organisatorische verbeteringen, die ten goede komen aan het resultaat op duurzaam inkopen.

Beleid, organisatie en uitvoering
Zuid-Holland heeft het voeren van een duurzaam inkoop- en aanbestedingsbeleid verankerd in beleidsdocumenten en het coalitieakkoord. Duurzaamheideisen (criteria van Agentschap NL) worden echter niet altijd, of niet volledig, opgenomen in de aanbestedingsdocumenten. De provincie heeft voor de Monitor Duurzaam Inkopen op basis van een steekproef alleen gerapporteerd over de Europese aanbestedingen. Verbetering is in gang gezet. Door de invoering in 2012 van een workflowsystematiek en digitaal contractbeheer zal beter gestuurd kunnen worden op de daadwerkelijke opname van duurzaamheideisen bij inkoop en aanbesteding.

Over de Randstedelijke Rekenkamer
De Randstedelijke Rekenkamer doet onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid (doen ze de dingen goed?), doeltreffendheid (doen ze de goede dingen?) en rechtmatigheid (doen ze het volgens de regels?) van de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De missie van de Rekenkamer is het verbeteren van het functioneren van het bestuur van deze provincies en het versterken van de publieke verantwoording.

Het rapport “Duurzaam inkopen en aanbesteden” is vanaf vandaag te vinden op de website www.randstedelijke-rekenkamer.nl.

Amsterdam, 4 april 2012 – Beoordeling begroting 2012 provincie Flevoland

De provincie Flevoland geeft in de begroting 2012 weinig concreet aan wat de provincie wil bereiken. De doelen zijn nauwelijks specifiek, meetbaar, afgesproken, realistisch en tijdgebonden (SMART) geformuleerd. Gedeputeerde Staten streven naar verbetering, dat als een leerproces in gang gezet is. Doordat de doelen niet SMART zijn geformuleerd, is een controle op de verantwoording over de uiteindelijk bereikte resultaten in 2012 beperkt mogelijk. PS kunnen op basis van de begroting 2012 nog onvoldoende sturen, monitoren en controleren.

Onduidelijk
De begrotingsdoelen zijn uitgewerkt in een inzichtelijke vaste structuur. Maar er bestaat onduidelijkheid over wat precies bereikt moet worden. Zo is bijvoorbeeld bij ‘openbaar vervoer’ als doel vermeld ‘een sluitend, efficiënt en veilig netwerk van busdiensten’. Het klinkt veelbelovend en niemand kan het hiermee oneens zijn. Maar wat betekent ‘sluitend’? Dat elk dorp in de provincie bereikbaar is per bus of dat de trein en diverse buslijnen op elkaar aansluiten? En gaat het bij een ‘veilig netwerk’ bijvoorbeeld om het veiligheidsgevoel op busstations? Om achteraf te kunnen controleren of dit doel op het gebied van openbaar vervoer is bereikt, is het noodzakelijk om vooraf vast te stellen wat ‘een sluitend, efficiënt en veilig netwerk’ is.

Lastig sturen
Naast de conclusie dat de doelen in de begroting onvoldoende SMART zijn, is er in de begroting geen aandacht voor effect- en prestatie-indicatoren. Met betrekking tot het doel ‘integrale gebiedsontwikkeling’ wil de provincie bijvoorbeeld een multiplier effect zien op haar investeren. Er wordt daarbij niet aangegeven hoe groot het beoogde multiplier effect is of op hoeveel projecten een multiplier effect wordt nagestreefd (aantal projecten).
Ook is de samenhang tussen de programmabegroting en de zogenoemde productenraming is onvoldoende inzichtelijk voor PS. PS stellen voor sommige programma’s nauwelijks beleidsmatige kaders. De afweging van GS om doelen in de begroting of alleen in de productenraming op te nemen is vooraf onvoldoende inzichtelijk gemaakt.

Over de Randstedelijke Rekenkamer
De Randstedelijke Rekenkamer doet onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid (doen ze de dingen goed?), doeltreffendheid (doen ze de goede dingen?) en rechtmatigheid (doen ze het volgens de regels?) van de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De missie van de Rekenkamer is het verbeteren van het functioneren van het bestuur van deze provincies en het versterken van de publieke verantwoording.

Het rapport ‘Beoordeling doelstellingen begroting 2012 – Provincie Flevoland’ is vanaf vandaag te vinden op de website www.randstedelijke-rekenkamer.nl