PERSBERICHT 

Rekenkamer is voor raad actieve steun in meeste gemeenten

In 380 van de 415 Nederlandse gemeenten bestaat een actieve rekenkamer of rekenkamercommissie. Dat komt overeen met 91,6 % van de gemeenten. In 20 gemeenten is de afgelopen twee jaar  de rekenkamer inactief geweest vanwege aanhoudende discussie over de juiste rekenkamervorm of door gemeentelijke herindeling. In nog eens 15 gemeenten (vooral in Zeeland, Noord-Brabant en Friesland) krijgt de rekenkamerfunctie geen invulling, omdat er lokaal geen politiek draagvlak voor is. Deze 15 gemeenten hebben gemiddeld 15.000 inwoners en vertegenwoordigen opgeteld 1,3% van de Nederlandse bevolking.

Het bovenstaande staat in het rapport De staat van de rekenkamer. Dit onderzoek is in opdracht van de NVRR, de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies, in het najaar van 2012 uitgevoerd. Doel van het onderzoek is precies in kaart te brengen in hoeveel gemeenten en waarom er sprake is van een "slapende rekenkamer". In eerdere onderzoeken, uit 2010 en 2011, werd dit fenomeen gesignaleerd.

Betere publieke verantwoording nodig

De Gemeentewet schrijft sinds 2006 voor dat elke gemeente een rekenkamer of rekenkamerfunctie moet hebben. Die verplichting blijkt nu in 3,6 % van de gemeenten niet door de gemeenteraad te worden ingevuld: er worden geen leden benoemd of het benodigde budget ontbreekt. Volgens NVRR-bestuurslid Gerrit Hagelstein blijkt uit het op 2 april 2013 gepubliceerde onderzoek dat het aantal inactieve rekenkamers niet zo groot is: "Daarmee maken we als NVRR het probleem beslist kleiner. Wettelijke verplichtingen moeten worden nageleefd, dat staat buiten kijf. De verantwoordelijke toezichthouders moeten daar actie op ondernemen. Maar tegelijkertijd is er een ander vraagstuk mee verbonden. De financiën van nogal wat gemeenten staan zo onder druk, dat de lokale politiek besluit te bezuinigen op onder meer de rekenkamer. Hierdoor kunnen er minder of geen onderzoeken meer worden uitgevoerd. Het gevolg is dat de gemeenteraad minder onafhankelijke informatie krijgt over het presteren en functioneren van het gemeentebestuur. Daarbij komt er de komende jaren, als gevolg van de decentralisaties, een grote verantwoordelijkheid op de gemeenten af. En de controle daarop moet door de gemeenteraden vorm en inhoud gegeven worden. Daarbij is een goed toegeruste rekenkamer hard nodig", aldus Hagelstein (zelf actief in de rekenkamer van Lingewaard).

Budget varieert

Het NVRR-onderzoek omvat zowel een inventarisatie van rekenkameractiviteiten en diverse modellen in gemeenten als een verdiepend deel waarin wordt nagegaan waarom in sommige gemeenten geen rekenkamer functioneert. In het onderzoek is ervan uitgegaan dat een rekenkamer over een eigen budget moet beschikken en minimaal eens per twee jaar een onderzoek uitbrengt. Alle Nederlandse gemeenten opgeteld besteden per jaar € 18 miljoen aan de rekenkamers. Dat totaal is onder druk van bezuinigingen in de afgelopen vijf jaar met 10 % gedaald.

Bijna één op de vijf van de gemeentelijke respondenten verwacht de komende jaren een verdere daling van het budget. De meeste gemeenten geven gemiddeld circa € 25.000 uit aan rekenkameronderzoek. Grote steden kennen rekenkamers met een gemiddeld budget van ruim € 500.000. De verschillen tussen gemeenten zijn aanzienlijk: er wordt tussen de € 0,- en € 6,54 per inwoner aan de rekenkamerfunctie besteed. Dat is gemiddeld  € 1,08 per inwoner.

Van ondervraagde gemeenteraadsleden geeft 89% aan de rekenkameronderzoeken van goede kwaliteit te vinden, 68 % van hen acht deze onderzoeken belangrijk. Ondervraagde leden van colleges van burgemeester en wethouders (de "gecontroleerden") tonen zich kritischer over het rekenkamerwerk.

Amsterdam, 12 maart 2013 – Na een bodemsanering kan worden besloten dat een bepaalde mate van restverontreiniging achter mag blijven. Om te voorkomen dat er in dergelijke gevallen (gezondheids)risico’s ontstaan voor de omgeving is het van belang om de bodem te beschermen (nazorg). Uit onderzoek van de Randstedelijke Rekenkamer blijkt dat de provincie Utrecht haar taak als plantoetser vrij goed op orde heeft, maar haar taak als toezichthouder en handhaver beperkt invult. Gedeputeerde Staten (GS) van Utrecht geven in hun reactie op het onderzoek aan zich grotendeels te herkennen in de resultaten van het onderzoek en de daarbij geformuleerde conclusies. GS onderschrijven het merendeel van de aanbevelingen van de Rekenkamer.

Conclusies
Het toezicht op nazorglocaties is beperkt tot het controleren van monitoringsrapportages en het reageren op meldingen. In principe worden geen controlebezoeken uitgevoerd. Voor nazorglocaties waar de verontreiniging is afgedekt met een laag schone grond en er geen sprake is van monitoring, betekent dit dat niet actief wordt toegezien op de instandhouding hiervan.

De toetsing van nazorgplannen is daarentegen vrij goed op orde en navolgbaar. De provincie Utrecht heeft ook een goed overzicht van de nazorglocaties, maar de achterliggende informatie is moeilijk toegankelijk en kenmerken over de actuele verontreinigingssituatie zijn niet altijd volledig geregistreerd. Ook bleek bij de door de Rekenkamer onderzochte dossiers, dat een aantal nazorglocaties niet stond ingeschreven bij het Kadaster. De Rekenkamer heeft de provincie dan ook aanbevolen om meer actief te communiceren, bijvoorbeeld door informatie over nazorglocaties publiek toegankelijk te maken, zodat perceeleigenaren en gebruikers goed op de hoogte zijn van de beperkingen.

Aanleiding onderzoek
Na een bodemsanering blijft vaak nog een restverontreiniging achter in de bodem. Wanneer dit een ernstige verontreiniging is, hebben GS de wettelijke taak een beschikking af te geven op het nazorgplan en toe te zien op een goede uitvoering van de afgesproken nazorg. Uit oriënterende gesprekken die de Rekenkamer voerde met o.a. de ambtelijke organisaties en bodemexperts bleek dat er bij provincies weinig aandacht is voor de nazorgfase. Voor de Randstedelijke Rekenkamer was dit een reden om dit onderwerp onder de loep te nemen.

Over de Randstedelijke Rekenkamer
De Randstedelijke Rekenkamer doet onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid (doen ze de dingen goed?), doeltreffendheid (doen ze de goede dingen?) en rechtmatigheid (doen ze het volgens de regels?) van de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De missie van de Rekenkamer is het verbeteren van het functioneren van het bestuur van deze provincies en het versterken van de publieke verantwoording.

Het rapport ‘Nazorg bij restverontreiniging na bodemsanering’ is vanaf vandaag te vinden op de website www.randstedelijke-rekenkamer.nl. Op 25 maart 2013 zal het rapport worden behandeld in de commissie Milieu, Mobiliteit en Economie van Provinciale Staten Utrecht.

PERSBERICHT

NVRR-jubileumcongres; vrijdag 19 april 2013

Op vrijdag 19 april 2013 organiseert de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamercommissies (NVRR) haar tien-jarig jubileumcongres met als thema: ‘Leren van succes’. Tijdens het ochtendprogramma zal Guusje ter Horst, oud-minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, lid van de Eerste Kamer, als dagvoorzitter optreden. In ‘De Heerlickheijd’ van Ermelo, wordt stil gestaan bij wat de rekenkamer(commissie)s tot nu hebben bereikt, welke successen zij hebben geboekt en welke nieuwe  inzichten en aanknopingspunten dit heeft opgeleverd.

Het middagprogramma biedt een veelheid aan keuzes met meer dan 20 verschillende parallelsessies. Professionele inleiders, onderzoekers en rekenkamerleden gaan met de deelnemers in gesprek over onderwerpen als integriteit, samenwerken, grondexploitaties, innovatieve rekenkamers, waarderend onderzoek en communicatie, met als doel daarmee vooral veel positieve energie en inspiratie los te maken.

Daarnaast zijn er bijdragen van Saskia J. Stuiveling (president Algemene Rekenkamer), Robert Mul (erevoorzitter NVRR, director Public Trust, Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants), Leo Markensteyn (voorzitter NVRR) en Herman Pleij (emeritus hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde, Universiteit van Amsterdam).

Nadere informatie en het online inschrijfformulier voor het jubileumcongres vindt u op www.nvrrcongres.nl

—————————————————————————————————————————

Meer informatie kunt u opvragen bij MOS Events.

Dit congresbureau is ingezet ter ondersteuning van de NVRR-jubileumcommissie.

MOS Events bv

Sonja Kuijer- van Dijk

telefoon 033-2473407

e-mail: jubileum@nvrr.nl

Congres Kennis en Beleid 2.0 op 27 maart

Op woensdag 27 maart 2013 organiseert Science Alliance het congres ‘Kennis en Beleid 2.0’ in Zoetermeer. Science Alliance heeft de VBO benaderd om hierin samen te werken. In ruil voor promotie van het congres door de VBO krijgen de leden € 95,- korting op de entreeprijs van € 395,-. De andere samenwerkingspartners zijn: VSO, NVRR, Vide en Panteia Academy. Gezien de thema’s en de sprekers heeft het VBO-bestuur positief geantwoord.  Het congres wordt voorgezeten door Wim Derksen (Hoogleraar Bestuurskunde EUR en o.a. Oud Chief Scientist van VROM) en wordt toegespitst op ‘innovatie en effectiviteit in de relatie tussen kennis en beleid’. Het congres wil in beeld krijgen welke beleidsmaatregelen, instrumentaria en (technologische) ontwikkelingen het meest doelmatig zijn in het bijeen brengen van kennis en beleid (de term ‘2.0’).

Informatie en registratie http://www.regonline.co.uk/builder/site/default.aspx?EventID=1190265

Het is een beleidswetenschappelijk e-journal en met een voor iedereen gratis toegankelijke website (www.beleidsonderzoekonline.nl). Daarnaast is het vooral een net zo serieus blad als de meeste (wetenschappelijke) vakbladen. Zo werken we met een reviewcommissie en een dubbel blinde reviewprocedure.

Het e-journal – een initiatief van de Vereniging voor Beleidsonderzoek (VBO) en de Vereniging voor Statistiek en Onderzoek – is bedoeld voor beleidsonderzoekers, beleidsmakers, beleidsuitvoerders, toezichthouders, wetenschappers, studenten, etc.

Mogelijk is ons e-journal, dat gefaciliteerd wordt door BOOM Uitgevers in Den Haag, ook voor u als NVRR-lid een interessante informatiebron.

Wij zouden het in elk geval zeer op prijs stellen wanneer u eens een bezoekje wilt brengen aan het e-journal. 

Op de homepage van het e-journal kan men zich aanmelden voor een e-mail attendering voor nieuwe bijdragen.

Om de provincies te ondersteunen heeft de Randstedelijke Rekenkamer een handreiking voor het evalueren van subsidies opgesteld. Evalueren is van belang, omdat subsidies voor provincies een belangrijk middel zijn om hun beleid uit te voeren. Bovendien is met subsidies veel geld gemoeid.

Handreiking
De Rekenkamer heeft voor Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten een digitale handreiking opgesteld voor het evalueren van de doeltreffendheid van provinciale subsidies. In deze handreiking zijn onder meer zes stappen beschreven om bij het evalueren van subsidies het inzicht in de doeltreffendheid van subsidies te verbeteren.

Vier gevalstudies
Voor de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland is één subsidie per provincie onder de loep genomen. Deze subsidies zijn zorgvuldig geselecteerd om met deze gevalstudies te kunnen bijdragen aan het verbeteren van het evalueren van subsidies. De subsidie van Flevoland aan het Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling (CMO) acht de Rekenkamer waarschijnlijk doeltreffend, alhoewel de relatie met de doelen van de provincie moeilijk is te leggen. De subsidie Luchtkwaliteit van de provincie Noord-Holland zit goed in elkaar, maar draagt ondanks de met subsidie uitgevoerde activiteiten nauwelijks bij aan het verminderen van de emissies en het verbeteren van de luchtkwaliteit. Het budget is nog niet uitgeput, maar na 2011 wordt er geen tender meer opengesteld om het resterende bedrag nog beschikbaar te stellen. De subsidie Tijdsordening van de provincie Utrecht is bedoeld om automobilisten niet of buiten de spits te laten reizen. De filedruk in de provincie Utrecht is verminderd, maar de subsidie Tijdsordening heeft daaraan geen bijdrage geleverd. Medio 2012 hebben GS van Utrecht besloten het subsidieplafond drastisch te verlagen, zodat er geen subsidies meer beschikbaar gesteld worden. Zuid-Holland heeft tot begin 2012 een subsidie Vrije Tijd gehad met als doel de toeristische bestedingen te vergroten. Dat doel wordt niet bereikt.

Eerder onderzoek
De Randstedelijke Rekenkamer heeft in maart 2012 geconstateerd dat de vier Randstadprovincies nog onvoldoende weten of hun subsidies doeltreffend zijn. Vervolgens heeft de Rekenkamer zoals aangekondigd zelf vier subsidies geëvalueerd en een handreiking voor het evalueren van subsidies opgesteld.

Over de Randstedelijke Rekenkamer
De Randstedelijke Rekenkamer doet onafhankelijk onderzoek naar de doelmatigheid (doen ze de dingen goed?), doeltreffendheid (doen ze de goede dingen?) en rechtmatigheid (doen ze het volgens de regels?) van de provincies Flevoland, Noord-Holland, Utrecht en Zuid-Holland. De missie van de Rekenkamer is het verbeteren van het functioneren van het bestuur van deze provincies en het versterken van de publieke verantwoording.

De vier gevalstudies en de handreiking zijn vanaf vandaag te vinden op de website www.randstedelijke-rekenkamer.nl.

In oktober 2011 heeft het bestuur van de NVRR, op basis van een evaluatie van de Goudvink 2010, besloten dat de toekenenning van de Goudvink op de wijze waarop dat tot dan toe gebeurde niet voortgezet diende te worden. Dit vanwege de toenemende kritiek van rekenkamer(commissie)s op de wijze van beoordelen. Het bestuur sprak de wens uit om door te gaan met de prijs, maar wel te kiezen voor een andere vorm, waarin er meer aandacht zou komen voor de doorwerking van onderzoeksrapporten.

De Commissie Goudvink, bestaande uit bestuursleden, de voorzitter van de commissie kwaliteitszorg en mensen van de Algemene Rekenkamer, heeft nagedacht over de opzet van de Goudvink 2013.Inmiddels heeft de commissie in een rapport haar ideeën kenbaar gemaakt. Deze ideeën zijn tijdens de bijeenkomst van de AR met lokale rekenkamer(commissie)s op 13 september tijdens een zogenoemde speeddate gepresenteerd met de vraag om reactie.

Ook u kunt in een reactie aangeven wat u van de ideeën van de commissie vindt. U heeft daartoe een mail ontvangen van het secretariaat van de NVRR met de vraag om verbetersuggesties, opmerkingen, vragen en reacties. Het is de bedoeling om de beoordelingscriteria te zien als een groeimodel, die jaarlijks op hun merites worden beoordeeld. Vooral suggesties met betrekking tot het meten en waarderen van de doorwerking zijn van harte welkom.

Dus: graag uw reacties nu en in de toekomst!

Commissie Goudvink

Tijdens een ronde tafelbijeenkomst met vertegenwoordigers van rekenkamers, provincies en uitvoeringsorganisaties heeft de Algemene Rekenkamer  haar onderzoeksbevoegdheden op het Waddenfonds op 30 augustus in Leeuwarden overgedragen aan de Noordelijke en Randstedelijke Rekenkamer. Nadat de Minister van Infrastructuur en Milieu besloot het Waddenfonds te decentraliseren naar de provincies Friesland, Groningen en Noord-Holland, is ook de onderzoeksbevoegdheid bij het fonds gedecentraliseerd.

Tijdens de bijeenkomst zijn aan de hand van de onderzoeksbevindingen van de Algemene Rekenkamer en de beleidsbrief van de Noordelijke en Randstedelijke Rekenkamer de  losse eindjes, plannen, risico’s en kansen besproken. Provinciebestuurder gaven aan dat een ronde tafel bijeenkomst een nuttig middel is om het gehele plaatje in één keer helder te krijgen. Ook in de regionale media is het onderwerp opgepakt: Voor regionale media als het Dagblad van het Noorden, Leeuwarder Courant en Omrop Fryslan is de bijeenkomt aanleiding om aandacht te schenken aan het Waddenfonds.

Persbericht