Onderzoeken doen we vooral voor de raad. Maar onze rekenkameronderzoeken hebben alleen impact als raadsleden ze echt kunnen “ontvangen”. Daarvoor moet je op elkaar inspelen en goed samenwerken. De raadsverkiezingen in maart zijn een prima aanleiding voor een goed gesprek daarover met je raad.

Hoe maak je op een zinvolle manier samen kennis? Los van de waan van de dag delen waarom je er voor de raad bent, wat je wilt bereiken en hoe je werkt. En wat raadsleden belangrijk vinden in de samenwerking met hun rekenkamer(commissie).

Daarover organiseren Vincent van Stipdonk en Marije van den Berg donderdag 24 maart 2022 van 12:15 – 13:00 uur een gratis lunch-webinar.

Het is een reprise van het luchwebinar van eind 2021.
Je krijgt allerlei praktische tips en hulpmiddelen.
Van ons en van elkaar. We doen deze reprise kort na de verkiezingen, zodat je nog snel goede input krijgt voor het steviger invullen van je plek in het startprogramma van de raad!

Waar gaat het over

“De wet wordt (weer) uitgesteld” versus “De wet gaat gewoon door op 1 juli 2022”. Ook veel gehoord: “Er verandert niet zoveel dus wij wachten wel even af” tot “Het wordt een nog grotere operatie dan de Drie decentralisaties in 2015”. Kortom heel verschillende beelden over dezelfde wet die in 2016 al door de Tweede Kamer is aangenomen.

Eén ding is zeker: er zal op bestuurlijk niveau veel veranderen voor gemeenten, provincies en waterschappen. En dat heeft uiteraard de nodige consequenties voor het werk van de rekenkamer(commissie)s. De Verdiepingscursus Omgevinsgwet zorgt er voor dat u op hoofdlijnen kunt meepraten over de Omgevingswet. U bent in staat om mogelijke onderzoeksthema’s te herkennen en u kunt de eerste onderzoeksvragen formuleren. En niet onbelangrijk: u kunt zelf onderzoeken uitvoeren en u kunt externe bureaus adequaat begeleiden.

Suggesties voor rekenkameronderzoeken

Elke gemeente, elke provincie en elk waterschap is uniek. Dat geldt ook voor de implementatie van de Omgevingswet in die organisaties en de wijze waarop met de Omgevingswet gewerkt gaat worden. Toch is het mogelijk een aantal suggesties voor rekenkameronderzoek te doen. Tijdens de Verdiepingscursus wordt een groot aantal suggesties besproken.

Cursusmateriaal

Voor de cursus is een syllabus samengesteld met de hoofdlijnen van de te bespreken thema’s. In de syllabus is per thema een literatuurlijst opgenomen. De syllabus wordt één week voorafgaand aan de eerste bijeenkomst toegezonden. De presentaties van beide dagen worden na afloop aan de verdiepingscursus ter beschikking gesteld.

Opzet

Aan de hand van een 16-tal thema’s wordt ingegaan op de belangrijkste onderdelen van de Omgevinsgwet

De twee bijeenkomsten vinden plaats op:
10 februari en 10 maart 2022 en verlopen volgens een vast stramien:

• 09.00 – 12.30 uur Ochtendgedeelte met halverwege een pauze
• 12.30 – 13.30 uur Lunchpauze
• 13.30 – 16.30 uur Middaggedeelte met halverwege een pauze
• 16.30 uur Afsluiting

De twee bijeenkomsten vinden plaats met inachtneming van de geldende richtlijnen en adviezen in verband met COVID-19.
De cursus wordt inhoudelijk gecoördineerd door Nico op de Laak (Rekenkamercommissie Bernheze en Rekenkamercommissie Roermond).

Aanmelden is niet meer mogelijk.

VANWEGE HET BEPERKTE AANTAL AANMELDINGEN ZAL DEZE CURSUS NIET PLAATSVINDEN. BINNEN 3 MAANDEN ZAL DEZE CURSUS OPNIEUW AANGEBODEN WORDEN

In de verdiepende module P&C-cyclus maakt u kennis met alle onderdelen van de P&C-cyclus van uw gemeente en krijgt u inzicht hoe u deze als gemeentelijke rekenkamer(commissie) kunt benutten. Dit is geen verdiepende module gemeentefinanciën of BBV.

In deze module staat de P&C-cyclus centraal en krijgt u op hoofdlijnen inzicht in hoe u de bijbehorende documenten van de P&C-cyclus als rekenkamer(commissie) kunt lezen en benutten.

U krijgt inzicht in de functie van de P&C-cyclus en aan de hand van de P&C-cyclus voor begroten en verantwoorden leert u hoe de financiën van uw gemeente op hoofdlijnen zijn opgebouwd.
Verder krijgt u bij elke fase van de P&C-cyclus aan de hand van een actieve oefening inzicht hoe u als rekenkamer(commissie) deze fase kunt benutten.

Na afloop van de cursus kunt u de stukken van de P&C-cyclus begrijpen en beredeneren welke instrumenten u kunt gebruiken om raadsleden te ondersteunen in hun kaderstellende en controlerende rol.
De verdiepende module P&C-cyclus is gericht op de leden en ondersteunende staf van gemeentelijke rekenkamer(commissies).

De module zal worden verzorgd door dr. Sjoerd Keulen. Sjoerd is expert onderzoeker bij de Algemene Rekenkamer en bestuurslid van de rekenkamer Utrecht.

De verdiepende module wordt op vrijdag 10 december in 2 interactieve sessies van elk 2 uur op Zoom verzorgd (van 10.00 – 12.00 en van 13.00 – 15.00 uur).

De kosten zijn €100 voor leden en €150 voor niet-leden.

U kunt zich aanmelden op het volgende mailadres: a.penninga@hethogeland.nl, onder vermelding NVRR Noord najaarscongres 26 november. Geef svp ook aan of uw voorkeur uitgaat naar deelsessie I dan wel naar deelsessie II.
Bekijk de bijgevoegde pdf voor meer informatie en het programma.

In november gaat de cursus van start. We hopen de cursus fysiek in Bar Beton in Utrecht te kunnen aanbieden. Enthousiaste docenten staan klaar om iedereen tijdens drie bijeenkomsten wegwijs te maken in de beginselen van onderzoek en organisatie van rekenkamers. Per bijeenkomst wordt een aparte module behandeld.

Programma Introductiecursus Rekenkamerwerk

Vrijdag 5 november: Kennismaken en Module 1: Oriënteren

• Kennismaken
• Uit welke elementen bestaat het beleid van de gemeente(n)? Hoe kun je die verschillende elementen van elkaar onderscheiden?
• Met welke instanties en belangen krijg je te maken wanneer je rekenkameronderzoek verricht?

Vrijdag 26 november: Module 2: Onderzoeken

• Welke elementen moeten in de startnotitie van het rekenkameronderzoek worden opgenomen?
• Hoe worden externe onderzoekers ingehuurd, in hun onderzoek ondersteund en bij hun eindrapportage aangevuld (gecorrigeerd)?

Vrijdag 17 december: Module 3: Analyseren

• Hoe kunnen we de resultaten van het beschreven bestuur begrijpen, verklaren? Wat is de rol van de uitvoerders? Wat is de rol van de inwoners? Kunnen uitvoering en naleving worden begrepen?
• Hoe werken de vraagstellingen, concepten, conclusies en aanbevelingen door? Positieve en negatieve effecten van het rekenkameronderzoek.

Deelname aan de cursus kost € 250 voor leden en € 300 voor niet leden.
Aanmelden via onderstaand formulier:

Donderdag 4, 11 & 18 november 2021, Den Haag

De aankomende Leergang Beleidsonderzoek van ScienceWorks richt zich op nieuwe methoden en data-technieken voor het inhoudelijk onderbouwen van beleid. Deelname is zowel op fysieke als virtuele wijze mogelijk. Het volledige trainingsprogramma kunt u vinden op onze cursuswebsite.

Er bestaat een groeiende behoefte bij overheidsorganisaties om de evaluatie van beleid meer te integreren met de beleidsontwikkeling. Dit komt ten dele doordat het vroeg toepassen van beleidsevaluatie in het stadium van de beleidscyclus van grote meerwaarde kan zijn om de effectiviteit van nieuw beleid niet alleen beter vast te stellen maar zelfs te stimuleren. Daarnaast worden er met de voortdurende ontwikkelingen van technologische middelen steeds meer mogelijkheden gegenereerd voor het onderzoeken en onderbouwen van beleid.

In deze editie van de leergang geeft ScienceWorks aandacht aan het proces en de nieuwste methoden om door datagedreven, innovatieve evaluatie zowel meer kwaliteit als effectiviteit aan beleid te verbinden. Tevens zal ingegaan worden op de consequenties die kunnen optreden voor beleidsonderzoekers als zij zich met diverse vormen van evaluatie gaan bezig houden. Al met al geeft het een compleet beeld van nieuwe mogelijkheden voor beleidsonderzoek, met medewerking van vooraanstaande experts werkzaam binnen universiteiten en nationale en lokale overheden.

Bij registratie wordt gevraagd om uw specifieke ervaringen en leerdoelen, om de materie zo waardevol en toegepast mogelijk voor elke individuele participant te maken. De leergang is ontwikkeld voor de volgende doelgroepen: Nationale, regionale en lokale rekenkamers, beleidsonderzoekers, beleidsevaluatoren, toezichthouders, programmamanagers of datamanagers.

We kijken ernaar uit u te mogen ontvangen, virtueel danwel in Den Haag!

Leden van NVRR krijgen via het online registratieformulier een korting van €200,- voor deelname aan deze leergang

Stadhuis Eindhoven Stadhuisplein 1, 5611 EM Eindhoven
Aanmelden: info@nvrr.nl

Algoritmes, Publieke Controle en gulzige technologie

De digitalisering en het gebruik van algoritmes heeft de afgelopen jaren een grote vlucht genomen bij de uitvoering van overheidsbeleid. Hoe houden overheden inzicht, overzicht en toezicht op algoritmes? Hoe transparant en controleerbaar is het gebruik van algoritmes en wat zijn risico’s? Hoe sturen gemeenteraden en provinciale staten hierop? Zijn de gemeenten en provincies zich bewust van deze risico’s en hoe is het risicomanagement ingericht? Wat te doen aan de gulzige technologie?
Graag nodigen we u uit voor de Rekenkamer Meetup met de volgende sprekers:

• Dr. Marcel Thaens CIO Brabant. Marcel schetst de context van het werken met algoritmes binnen publieke organisaties. Hij geeft voorbeelden en gaat ook in op de keerzijde van algoritme-gebruik, waardoor de noodzaak om ‘in control’ te komen op dit punt naar voren komt. Verder zal hij aangeven hoe de provincie hiermee bezig is, zowel intern als binnen een landelijk consortium om te komen tot een beter publiek toezicht op algoritmes.
• Eva de Bruijn MSc is sinds 2018 raadslid voor GroenLinks in Eindhoven en heeft onder andere data & digitalisering in haar portefeuille. Ze maakt zich hard voor de ethische commissie en een algoritmeregister en zette onderwerpen als scanauto’s, citybeacons en online monitoring op de agenda. Daarnaast is ze werkzaam als sociaal ontwerper bij We are Social Rebels.
• Dr. Berrie Zielman en Justin Verhulst MSc onderzoekers bij de Algemene Rekenkamer. Berrie expert in data theorie, heeft ruime ervaring in het toepassen van algoritmes. Justin heeft een achtergrond in communicatiewetenschappen en informatiekunde. Als IT-onderzoeker verdiept hij zich in de digitalisering van de rijksoverheid.
  Ze gaan in op hoe ondersteunen algoritmes het beleid, en wanneer juist niet? Hoe kunnen risico’s beheerst worden? Het toetsingskader voor algoritmes van de Algemene Rekenkamer helpt om deze vragen te beantwoorden en de gevolgen van een algoritme voor de burger in beeld te brengen. Ze bespreken o.a. de sturing en verantwoording, data en model, privacy, general IT-controls en met voorbeelden maken ze de vertaalslag naar de gemeente- en provinciepraktijk.

Programma

• 14.30 uur: ontvangst
• 15.00 uur: start
• 15.15 uur: context van algoritmes binnen publieke organisaties
• 15.45 uur: algoritmes, digitalisering en ethiek op de agenda van de raad
• 16.15 uur: algoritmes, het AR toetsingskader en de vertaalslag naar de gemeente/PS
• 17.00 uur: hapje, drankje

Aanmelden: info@nvrr.nl

Op vrijdag 10 september om 10:30 uur is het dan eindelijk zover en vindt het NVRR congres plaats. Als de Coronamaatregelen het toelaten gaan we naar Bar Beton Rijnsweerd in Utrecht.
Onder de titel “dreigt een bestuurlijke patstelling” is de afgelopen tijd hard gewerkt aan een zeer divers programma. De plenaire aftrap is voor Jan Douwe Elzinga die ons meeneemt in de actualiteit van het decentraal bestuur. Daarna vinden er verschillende deelsessies plaats over zeer verschillende onderwerpen. Zo is er een bijeenkomst met Follow The Money over de jeugdzorg en geven verschillende rekenkamers uitleg over het onderzoek dat zijn hebben gedaan naar Coronamaatregelen op lokaal niveau. De Raad voor het Openbaar Bestuur is aanwezig om over het advies “goede ondersteuning, sterke democratie” te spreken en ook de VNG levert een bijdrage aan de dag in het kader van vraagstuk rondom de digitale dienstverlening. Kortom een zeer gevarieerd programma. Voor de dag zijn maximaal 100 plaatsen beschikbaar, dus geef je snel op. De kosten voor het congres zijn €100 voor leden van rekenkamers en rekenkamercommissies en €150 voor niet-leden. Aanmelden kan middels het onderstaande formulier.

Het uitgebreide programma tref je hieronder aan:

Wanneer: vrijdag 10 september van 10.30 tot 14.45 uur.
Waar: Bar Beton Pythagoraslaan 101 3584 BB Utrecht (https://www.bar-beton.nl/)
Kosten deelname: €100 voor leden van rekenkamers en rekenkamercommissies en €150 voor niet-leden

Titel: Dreigt een bestuurlijke patstelling?
Inrichting: congres Plenair en deelsessies

Opening van 10:30 uur tot 10:45 uur
Door Jan de Ridder, voorzitter NVRR

Plenair 10:45 uur tot 11:15 uur
Douwe Jan Elzinga over “Het decentraal bestuur op een cruciaal kantelpunt”

Deelsessie eerste deel van 11:30 tot 12:30 uur

• Management in het uitvoeringsloket
  • Coronamaatregelen op lokaal niveau:
    Recent hebben vier rekenkamers (Breda, Arnhem, Tilburg en Oss) onderzoek gedaan naar coronasteunmaatregelen: Rekenkamerrapport: Lokale steun in crisis. Een vergelijking van coronasteunmaatregelen in Arnhem, Breda, Oss en Tilburg — NVRR.
    De leden van bovengenoemde rekenkamers gaan hierover met de zaal in gesprek.
  • Schuldhulpverlening
    In deze sessie beschrijft de directeur van de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK) actuele ontwikkelingen op het gebied van schuldhulpverlening en gaat in op de vraag hoe rekenkamers en rekenkamercommissies hier onderzoek naar kunnen doen.

• Digitale uitdagingen
  • Bestuurlijke controle algoritme
    Recent heeft de Rotterdamse Rekenkamer onderzoek gedaan naar het gebruik van algoritmes door de gemeente, uitmondend in het rapport Gekleurde technologie. Ook andere rekenkamers en rekenkamercommissies overwegen hier onderzoek naar te gaan doen of zijn ermee gestart. Onder de vlag van het programma Publieke Controle op Algoritmes werkt een consortium van 12 overheden aan beleidsinstrumenten om de controle op deze systemen te vergroten, zie Publieke Controle op Algoritmes – Voor verantwoorde inzet van algoritmes bij overheden. Deze sessie bestaat uit een twee-gesprek tussen Paul Hofstra en Mark Vermeer.
  • Inclusieve Digitale dienstverlening
    Gemeentelijke dienstverlening houdt meer en meer rekening met mensen die digitaal minder onderlegd zijn of minder mogelijkheden hebben. Of zou dat meer en meer moeten doen. Zie: brochure over digitale inclusie In deze sessie gaat Marlies Klooster van de VNG met de zaal in gesprek over dit onderwerp.

• Financiële uitdagingen
  • Follow The Money en de Jeugdzorg
    Follow The Money (https://www.ftm.nl/dossier/jeugdzorg-in-het-rood) heeft onderzoek gedaan naar financiële problemen binnen jeugdzorg; gedeeltelijk is dit gebeurd met behulp van onderzoek in Amsterdam en Zaanstad. Maar daarnaast is Follow The Money ook bij meerdere andere gemeentes aan de slag gegaan met een onderzoek naar de jeugdzorg. In deze sessie gaat iemand namens Follow The Money in gesprek met de zaal over de onderzoeken die binnen de jeugdzorg plaatsvinden.
  • Financieel overzicht voor de raad
    De Rekenkamer Metropool Amsterdam heeft instrument ontwikkeld waarmee overzicht kan worden gecreëerd voor de raad over de financiën. Jan de Ridder van de Rekenkamer Metropool Amsterdam gaat hierover met de zaal in gesprek.

• Hulptroepen rond de raad
  • Versterking Raad en Staten
    In het najaar van 2020 verscheen het advies van de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) “Goede ondersteuning, sterke democratie”.
    We weten allemaal dat goed openbaar bestuur niet gratis is. In deze deelsessie gaat raadslid Huri Sahin van de ROB met de zaal in gesprek over het advies.
  • Projectgroep Lokale Rekenkamers
    De door Binnenlandse Zaken ingestelde projectgroep versterking lokale rekenkamers is in juni van start gegaan. In deze sessie wordt door Peter van Enk van PBLQ nader toegelicht wat de achterliggende gedachten en verwachtingen zijn bij dit project, hoe rekenkamers en rekenkamercommissies ervan kunnen profiteren, wat ze ervan kunnen merken en wat er verder nog in de pijplijn zit.

Lunch van 12:30 tot 13:30 uur

13:30 uur tot 14:30 uur: tweede ronde deelsessies (voor programma zie hierboven)

14:40 uur: plenaire afsluiting congres

15:00 uur: extra ALV over de samenstelling van de sollicitatiecommissie nieuwe voorzitter NVRR en vaststellen van de profielschets voor de nieuwe voorzitter