Auteur: NVRR Secretariaat

Provincie Noord-Brabant en gemeente Goirle slaan de handen ineen om als eerste proeftuin van Nederland aan de slag te gaan met de Omgevingswet. Het gaat om het gebied Fokmast – Regte Heide in Goirle. Het doel is om voor een aantal uitdagingen in dit gebied, een passende en toekomstbestendige oplossing te vinden. Het gaat onder meer om het verplaatsen van de manege, uitbreiding van het puinbreekbedrijf, het aantrekkelijk houden van het gebied voor bewoners en bezoekers en ruimte bieden aan water- en natuurontwikkeling.

Deze gebiedsontwikkeling is aangemerkt als proeftuin in het kader van het project "Aan de slag met de Omgevingswet". Dit houdt in dat projectteams van gemeente en provincie met een expertteam van het ministerie van BZK aan de slag gaan om oplossingen te zoeken in de geest van de nieuwe omgevingswet.

Gemeenten hebben meer rust en stabiliteit in budget en wet-en regelgeving nodig om te voldoen aan hun grote opgave in het sociaal domein. Dat stelt de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) in zijn nieuwe adviesrapport 'Geld (om te) zorgen': geef rust en hevel over.

De Rfv pleit voor meer stabiliteit in de financiering, minder bemoeienis door het Rijk en in meer flexibiliteit in de aanwending van middelen. Ook zouden gemeenten de ruimte moeten krijgen om te experimenteren met nieuwe financiële arrangementen met hun keten- en regiopartners. De Raad suggereert daarvoor het concept van ‘proeftuinen sociaal domein’.

De algemene ledenvergadering van de NVRR heeft het bestuur verzocht een verkennend onderzoek te doen naar het passende budget voor – m.n. gemeentelijke – rekenkamers, de GRK. Daarvoor is een notitie opgesteld en op het congres 2016 met leden besproken. Conclusie is dat aan de hand van de feitelijke toestand in de gemeentes geen uitspraak over een passend budget kan worden verworven.
Daarom heeft het bestuur besloten tot een andere benadering. Daarin staat “de ideale GRK” voorop. In deze fictieve GRK komt niet alleen bijvoorbeeld de omvang van de gemeente tot uiting maar zeker ook het ambitie niveau van de gemeenteraad. Er is dus niet 1 maar er zijn meerdere “ideale GRK’s” te beschrijven.

Ten behoeve van de gedachtenvorming in het bestuur is een notitie opgesteld. Deze dient uitgeschreven te worden tot een notitie die besproken kan worden. De bespreking vindt achtereenvolgens plaats in de vereniging en met collega verenigingen zoals o.m. Raadslid.nu. Tot slot zal de opbrengst van voorgaand overleg c.a. in een de-finitieve nota worden vastgelegd.

Lees de volledige vacature en reageer voor 8 juli 2017

Bij de behandeling van de vier algemene maatregelen van bestuur voortvloeiende uit de nieuwe Omgevingswet in de Eerste Kamer op 30 mei, bleek dat senatoren vrezen dat het maatwerk vooral tot meer werk zal leiden in de praktijk van gemeenten. En dat de standaard bezwaarprocedure van acht weken tekort zal blijken te zijn voor gemeenten om tot een gewogen besluit te komen.

Andere hete hangijzers bleken de burgerparticipatie en de watertoets. De burgerparticipatie omdat daaraan geen minimumeisen of normen gesteld worden. Bovendien vindt de ChristenUnie dat de watertoets te vrijblijvend is en dat de waterschappen nauwer betrokken moeten worden bij het borgen van het waterbelang in de omgevingsvisies.

In dit rapport vraagt de WRR aandacht voor het belang van niet-cognitieve vermogens, zoals een doel stellen, in actie komen, volhouden en om kunnen gaan met verleiding en tegenslag. Naast denkvermogen is 'doenvermogen' minstens zo belangrijk om aan de hoge eisen van de participatiesamenleving te kunnen voldoen. De overheid verwacht van burgers steeds vaker dat ze zelfredzaam zijn op het gebied van gezondheid, persoonlijke financiën en de arbeidsmarkt.

Redzaamheid

Kennis en intelligentie alleen zijn niet genoeg voor redzaamheid. Ook mensen met een goede opleiding en een goed inkomen kunnen in moeilijkheden komen omdat ze even niet opletten of zaken voor zich uitschuiven. Dat geldt zeker op een momenten dat het leven tegenzit, zoals bij een echtscheiding, faillissement of ontslag. En soms is het juist de overheid die mensen minder redzaam maakt, omdat ze onvoldoende rekening houdt met verschillen in het doenvermogen van burgers.

Eelco de Groot, senior lector public acceptance aan de TU Delft, stelt dat onder de Omgevingswet burgers verplicht zijn om bij te dragen aan de besluitvorming. In een essay in Binnenlands bestuur stelt de lector dat burgerparticipatie weliswaar verplicht wordt gesteld onder de wet, maar in welke vorm wordt niet toegelicht.

In zijn essay pleit hij voor pragmatische regulering van burgerparticipatie, waarbij hij de 'Social Impact Asssessment', verplicht in de VS en diverse andere landen, als voorbeeld neemt.

Uit onderzoek door de Raad voor het openbaar bestuur (Rob)en de Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) blijkt dat raadsleden bijna ‘collectief zoekende’ zijn naar hun verantwoordelijkheid en rol bij de ontwikkelingen in het sociaal domein. ‘Ze worstelen met de vragen die ze moeten stellen en naar instrumenten om relevante gegevens te krijgen en sturing te geven’, aldus de Rob.

Dat zijn de belangrijkste eerste observaties van een omvangrijk meerjarig onderzoek dat de (Rob) en de (Rfv) hebben gedaan naar de gevolgen van de decentralisaties voor het functioneren van de lokale democratie.

Het meerjarige volgproject ‘Gemeenten in 3D’ kijkt naar de lokale effecten van de overdracht van zorg, jeugd- en hulptaken aan gemeenten. Het decentralisatieproces is onderzocht langs de lijnen van democratische sturing, organisatorische aspecten en financiën. De Raden presenteren in het e-zine ‘Gemeenten in 3D’ eerste waarnemingen. Zij laten betrokkenen aan het woord en bieden aldus inzicht in de lokale werkelijkheid. De Raden oordelen zelf niet over afzonderlijke gemeenten.

De 3D-denktank blijft actueel ook na het NVRR-congres waar een speciale 3D-denktank workshop is georganiseerd. Boeiende discussies met de zaal die de complexiteit en actualiteit aangeven van de transitie en transformatie. Het laat zich aanzien dat dit proces doorloopt tot in 2018 en wellicht 2019. Kortom: werk aan de winkel voor rekenkamers.

De volgende bijeenkomst van de 3D-denktank is gepland op maandag 26 juni 2017 in het oude stadhuis Utrecht van 13.00 uur tot 15.15 uur. De agenda wordt onder andere via de website van de NVRR gepubliceerd. Geen uitnodiging ontvangen? Meld je aan bij info@nvrr.nl!

En…Herbert ter Beek gaat aan de slag met het actualiseren van de 3Dinformatie op basis van verschenen rekenkamerrapporten. Voor de zomervakantie 2017 kunnen wij de resultaten tegemoet zien. In ieder geval zal bij de bijeenkomst van de 3D-denktank op 26 juni een voortgangsrapport besproken worden.

Wil je graag inhoudelijke informatie hebben over de 3D-denktank, stuur een mail aan Tineke van den Biggelaar of Nico op de Laak.