Skip to main content

Auteur: NVRR secretariaat

Het secretariaat van de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies.

Congres Kring Noord 10 juni 2022

NVRR-Noord organiseert op vrijdag 10 juni om 13.00 uur haar eerste live congres sinds jaren. Het thema wordt rekenkamers en jeugdzorg. Op dit moment is dit één van de meest zorgwekkende onderdelen van het lokale overheidsbestuur. Het programma zal binnenkort bekend worden.

Aanmelden kan al wel via info@nvrr.nl.

Locatie: Gemeentehuis Smallingerland, Gauke Boelensstraat 2, 9203 RM Drachten.

Goudvink 2022

In 2022 start de Goudvink weer, de prijs voor het beste rekenkamerproduct.

Criteria voor de Goudvink 2022

1. Basiskwaliteit

  1. reden voor de onderwerpkeuze
  2. beschrijving onderwerp
  3. onderzoeksdoelstelling
  4. onderzoeksvragen
  5. normenkader
  6. onderzoeksaanpak
  7. gebruikte bronnen (literatuurlijst, lijst van respondenten)
  8. beperkingen van het onderzoek

2. Technische kwaliteit

  1. De onderzoeksvragen zijn passend en compleet voor het bereiken van de onderzoeksdoelstelling
  2. De normen zijn passend voor de onderzoeksvragen
  3. De onderzoeksaanpak sluit aan bij de onderzoeksvragen
  4. De bevindingen zijn onderbouwd met valide en betrouwbare data
  5. De conclusies sluiten aan op de bevindingen
  6. De conclusies zijn gebaseerd op normen
  7. De aanbevelingen sluiten aan op de conclusies en gericht op de rol van de geadresseerde (raad/college, PS/GS, AB/DB)

3. Presentatie

  1. Het rapport/product is prettig leesbaar
  2. Er is een adequate samenvatting opgenomen
  3. Er zijn functionele tabellen/illustraties opgenomen in de tekst
  4. Er is een infographic/film opgenomen
  5. Op andere wijze is getracht met de presentatie de doorwerking te bevorderen, bijv. gebruik social media, persbericht, publieksvriendelijke presentatievormen (digitaal, podcast), tijdens workshop conclusies en aanbevelingen gepresenteerd aan deelnemers/stakeholders

4. Relevantie

  1. relevant voor de samenleving/inwoners, sluit aan bij de actualiteit
  2. relevant voor (de versterking van) de volksvertegenwoordiging, en/of de rekenkamer(commissie) besteedt in het rapport aandacht aan haar rol als instrument of ondersteuning voor (de versterking van) de volksvertegenwoordiging.
    (Dit kan op diverse manieren, bijvoorbeeld door dit als een criterium te benoemen voor de selectie van het onderzoeksonderwerp of de onderzoeksaanpak, of aandacht hiervoor bij het formuleren van de aanbevelingen, raad/PS/waterschapsbestuur betrokken bij uitvoering of presentatie.)
  3. relevant voor het afleggen van publieke verantwoording door het bestuur, en/of de rekenkamer(commissie) besteedt in het rapport aandacht aan haar bijdrage daaraan
  4. relevant voor de verbetering van het bestuur (beleid en uitvoering), en/of de rekenkamer(commissie) besteedt in het rapport aandacht aan de bruikbaarheid voor het bestuur

5A. Doorwerking voorronde

  1. De rekenkamer(commissie) geeft in tekst aan welke doorwerking is gesorteerd en geeft aan deze aan te kunnen tonen

5B. Doorwerking eindronde (alleen voor de genomineerden op de shortlist)

  1. De rekenkamer(commissie) heeft de doorwerking gestimuleerd (bijv. innovatieve methode gebruikt, actief de pers opgezocht)
  2. Het onderzoek is relevant, sluit aan op de actualiteit, leeft bij de raad/PS/waterschapsbestuur/bevolking?
  3. Raad/PS/waterschapsbestuur/bevolking is betrokken bij formuleren onderzoeksvragen, uitvoering, presentatie?
  4. Heeft de rekenkamer(commissie) de doorwerking aangetoond?
  5. Hoe is de doorwerking te kwalificeren (rapport/product besproken, er is over de aanbevelingen besloten [besluit/moties], nawijsbaar in beleid opgenomen, nawijsbaar geïmplementeerd, extern invloed gehad [bijv. aandacht in de pers])?

6. Extra punten

  1. Compensatie (bijvoorbeeld als er geen normenkader nodig is bij dit onderzoek, innovatieve aanpak enz.)
  2. Er valt veel te leren voor rekenkamer(commissie)s van dit rapport/product
  3. De jury waardeert het volgende aspect (opvallend aspect)

Voorstel DoeMee 2022: ondersteuning volksvertegenwoordiging decentraal bestuur

Aanleiding

Sinds enkele jaren organiseert de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers en Rekenkamercommissies (de NVRR) voor haar leden het DoeMee-onderzoek. Het DoeMee-onderzoek van 2022 heeft als onderwerp de ondersteuning van de volksvertegenwoordiging in het decentraal bestuur. Voor de uitvoering van het onderzoek, waaraan alle leden van de NVRR kunnen deelnemen, is de NVRR op zoek naar passend onderzoeksbureau. Van belang daarbij is ook dat de NVRR op zoek is naar een onderzoeksbureau dat vanuit het verleden kan laten zien dat zij met grote groepen (minimaal 30) overheden heeft gewerkt. In deze notitie worden de inhoudelijke focus van het onderzoek, de uitgangspunten rondom de gehanteerde werkwijze en de gewenste eindproducten van het onderzoek en de aandachtspunten voor de offerte nader toegelicht. Graag ontvangen we op basis van deze notitie een onderzoeksofferte.

Aanleiding en achtergrond

Vertegenwoordigende organen als de gemeenteraad, Provinciale Staten en het Algemeen Bestuur van het Waterschap spelen een belangrijke rol in de het functioneren van de lokale democratie. De vraag is echter of volksvertegenwoordigingen sinds de dualisering (met uitzondering van het Algemeen Bestuur van het Waterschap dat immers nog steeds een monistische structuur kent) aan het begin van deze eeuw voldoende zijn geëquipeerd om hun rol in de decentrale democratie goed te kunnen vervullen oftewel hoeveel is het decentraal bestuur bereid voor zichzelf uit te geven?

Het DoeMee-onderzoek van dit jaar heeft als doel om vast te stellen op welke wijze de volksvertegenwoordigingen van decentrale overheden momenteel worden ondersteund. Onder ondersteuning verstaan we in ieder geval de inrichting van de griffie, de mogelijkheid tot fractieondersteuning, de inrichting van de rekenkamerfunctie en de mogelijkheid tot ambtelijke bijstand en het volgen van opleidingsprogramma’s. De centrale vraag is: hoeveel is de raad bereid voor haar eigen ondersteuning uit te geven? Het gaat hierbij om vragen als: wat is het budget waarover de decentrale volksvertegenwoordiging beschikt? Wat wordt daaruit gefinancierd? Worden alle middelen besteed of blijft er geld liggen? Is dit de afgelopen jaren veranderd en wat zijn de redenen daarvan? Op basis van dit gezamenlijke onderzoek worden individuele rekenkamers in staat gesteld om uitspraken te doen over de ondersteuning van volksvertegenwoordiging.

Het onderwerp sluit aan bij een adviesrapport van de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) over de positie van decentrale volksvertegenwoordigingen dat vorig jaar werd gepubliceerd. Hierin adviseert de ROB de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onder andere om normen te stellen voor de ondersteuning van gemeenteraden en Provinciale staten. Inmiddels zijn de nieuwe raadsleden gestart en volgen er in 2023 nieuwe leden bij de provincie en waterschappen. Daarmee is het een geschikt onderwerp om nu te onderzoeken omdat het de mogelijkheid biedt om te reflecteren op hun positie. Indien gewenst kan het de basis vormen voor nieuwe afspraken over de eigen ondersteuning.

Binnen de onderzoeksaanpak van DoeMee 2022 zou gedacht kunnen worden aan het opstellen van een benchmark voor de verschillende onderdelen van ondersteuning. Hierbij kan zowel gedacht worden aan kwantitatieve gegevens over budgettaire omvang en aantallen (bijvoorbeeld beschikbare budgetten voor fractieondersteuning of opleidingen en fte’s voor verschillende functies) Deze benchmark geeft een duidelijk beeld van de positie van de deelnemende decentrale overheid in vergelijking met andere (vergelijkbare) overheden. Deze benchmark moet dan ook gegevens opleveren waardoor een vergelijking tussen de verschillende overheden overzichtelijk is weergegeven.

Een dergelijke benchmark vormt een geschikte basis voor rekenkamers om uitspraken te doen over de hoe binnen de overheid ondersteuning van de volksvertegenwoordiging is vormgegeven in vergelijking met andere overheden. Daarnaast stelt het rekenkamers in staat om, mogelijk op basis van gepaste vervolgonderzoek, uitspraken te doen over de ondersteuning van de raad. Bij aanvullend onderzoek door de individuele rekenkamers valt te denken aan het bevragen van leden van de volksvertegenwoordiging, leden van de griffie en collegeleden over hoe zij de positie van de volksvertegenwoordiging bij het vervullen van hun kaderstellende en controlerende rol ervaren. Ook zonder vervolgonderzoek door de rekenkamer moet het geleverde product voldoende basis bieden om de raad van interessante bevindingen te voorzien.

Doel en centrale vraagstelling

De centrale vraagstelling luidt als volgt:
Wat is de staat van de financiële ondersteuning van het volksvertegenwoordigende orgaan

Deelvragen:

  1. Wat is het budget waarover de decentrale volksvertegenwoordiging voor de ondersteuning beschikt?
  2. Wat wordt daaruit gefinancierd?
  3. Worden alle middelen besteed of blijft er geld liggen?
  4. Is dit de afgelopen jaren (periode 2018-2022) veranderd en wat zijn de redenen daarvan?

Op basis van dit gezamenlijke onderzoek worden individuele rekenkamers in staat gesteld om uitspraken te doen over de ondersteuning van volksvertegenwoordiging.

Het onderzoeksbureau wordt gevraagd om suggesties te doen over de wijze waarop vergelijkingen tussen verschillende overheden kunnen plaatsvinden, waardoor duidelijke conclusies kunnen worden getrokken en vergelijkingen kunnen worden gemaakt.

Gewenste werkwijze en producten

Graag willen we het onderzoek aftrappen met een (digitale) NVRR bijeenkomst waarin het onderzoeksbureau zijn aanpak aan de (potentieel) deelnemende rekenkamer(commissie)s presenteert en eventuele vragen van de potentiële deelnemers beantwoordt. Via de deelnemende rekenkamer(commissie)s wordt vervolgens door het onderzoeksbureau documentatie opgevraagd. Er dient een soort verificatie van de door het onderzoeksbureau gegenereerde onderzoeksresultaten bij de betreffende overheid plaats te vinden. Dit laatste in overleg met de betreffende rekenkamer(commissie) (voor meer informatie, zie onderzoeksprotocol).

Het onderzoek dient in ieder geval te leiden tot de volgende twee producten:

  1. een algemene beleidsscan waarin het beleid en resultaten van overheden worden vergeleken en onderzoeksresultaten in algemene zin worden toegelicht;
  2. Overheid specifieke rapportages (die aansluit bij de algemene beleidscan) waarin de specifieke resultaten van de betreffende overheden worden vergeleken met alle deelnemers (benchmark).

Het onderzoek wordt in opdracht van de NVRR uitgevoerd, hetgeen betekent dat het bureau dat de opdracht krijgt niet zonder schriftelijke toestemming van de NVRR zelfstandig over het onderzoek mag publiceren.

Offertevraag

Graag ontvangen we een onderzoeksofferte waarin bovenstaande punten nader zijn uitgewerkt. Hierin staat in ieder geval hoe u het onderzoek gaat aanpakken en op welke wijze de informatieverzameling (voorkeur voor openbare informatie) plaatsvindt. We vernemen graag welk beeld u heeft van de boodschap die rekenkamers op basis van het onderzoek af kunnen geven aan hun volksvertegenwoordigers.

Uiteraard staan we daarbij ook open voor suggesties die uitvoering en resultaat van het onderzoek zouden kunnen verbeteren.

Budget

Voor dit onderzoek is in totaal een budget van € 48.000 beschikbaar. Dit is gebaseerd op de deelname van circa 60 rekenkamers(commissie)s. Het kan zijn dat zich nog meer rekenkamers aanmelden. We horen graag welk bedrag er gerekend wordt voor extra deelnemers.

Tijdslimiet

De definitieve producten dienen uiterlijk 15 december 2022 te worden opgeleverd.

Planning

De deadline voor het indienen van de offerte is maandag 6 juni 2022. Offertes die hierna binnenkomen, worden niet meer in de beoordeling betrokken. Op maandag 13 juni 2022 besluiten wij aan welk bureau de opdracht wordt gegund – mogelijk dat in de tussentijd aanvullende vragen worden gesteld; we verzoeken u dan ook de naam en contactgegevens van de contactpersoon aan uw kant in de offerte te vermelden. U kunt uw offerte sturen naar info@nvrr.nl.

Nadere informatie

Voor nadere informatie over dit offerteverzoek kunt u contact opnemen met Suzan Matthijssen, bestuurslid NVRR op tel 06 – 51 86 57 95.

Kennisplatform Limburgse Rekenkamers

Eindelijk is er gelegenheid tijd om elkaar in een fysieke bijeenkomst op informele wijze te ontmoeten en ook weer kennis te delen in relatie tot het Rekenkamerwerk!

Daarom nodigen wij leden van Limburgse Rekenkamers en -Rekenkamercommissies, geïnteresseerde raadsleden en griffiers uit voor een ontmoeting in Roermond op 17 juni 2022.

Er is een inhoudelijk programma, maar de bijeenkomst geeft zeker ook volop gelegenheid voor informele ontmoeting bij de ontvangst en borrel na afloop.

Bij deelname graag uiterlijk 30 mei aanmelden bij: arnovestjens@roermond.nl. Bij aankomst kunt u zich melden bij de publieks-ingang van het stadhuis aan de Markt. Het NS station ligt op 7-8 minuten lopen van het stadhuis. Parkeren (betaald) kan in parkeergarage Q-park Roersingel 13, Roermond of parkeergarage Kazerneplein, Maashaven 144, Roermond. Vanuit daar is het 5 minuten lopen naar stadhuis.

Programma

13.30
Ontvangst met koffie en vlaai (in de Burgerzaal, het programma vindt vanaf 14.00 plaats in de Tuinzaal).

14.00
Opening door Angelique Hubens, voorzitter Kennisplatform. Angelique Hubens is lid van de Rekenkamers van Gennep en Nieuwegein.

14:10
De meerwaarde van een rekenkamer.
Na bijna 20 jaar ervaring met het fenomeen “Rekenkamer” kunnen we een balans opmaken. Is de Rekenkamer een cadeautje voor de raad en -zo ja- waar zit dan “het plezier” voor de raad en op welke manier geef je inhoud aan je rol als Rekenkamer, hoe blijf je actueel en hoe richt je het onderzoek meerjarig in.
Presentatie in interview-vorm waarbij John Lommen (secretaris Rekenkamer Leudal) in gesprek gaat met Ard Schilder (directeur-secretaris van de Zuidelijke Rekenkamer) en Simon Duindam (lid en onderzoeker van de Rekenkamer Leudal).
Ook gelegenheid voor verder gesprek met de aanwezigen.

15.00
Korte pauze.

15.10
De meerwaarde van rekenkamersamenwerking
Emiel Broere, tot voor kort extern lid van de Rekenkamer Venlo, gaat in op de kosten en baten van de samenwerking van 11 Limburgse rekenkamer(commissie)s in 2021 in het onderzoek naar BsGW, de Limburgse belastingsamenwerking.
Het rapport is online te vinden op: https://www.venlo.nl/onderzoeken-rekenkamer)
Vervolgens gesprek met de aanwezigen: wat levert samenwerking op en wat moet je erin investeren?

16:00
Informele afsluiting/Borrel.

Capaciteit gemeentelijke organisaties

Recent is er via de VNG en via brieven die door colleges in de verschillende provincies aan gemeenteraden zijn gestuurd aandacht gevraagd voor de capaciteit van de gemeentelijke organisatie. Via een enquête wil de NVRR graag weten of deze capaciteitsproblemen ook tot problemen bij rekenkamers leiden, vandaar dat hier een korte enquête kan worden ingevuld.

DoeMee-onderzoek 2022 binnenkort van start

Na een grondige evaluatie van het DoeMee-onderzoek van 2021 over de Wob start de NVRR binnenkort met de aanbesteding voor het DoeMee-onderzoek 2022. Als onderwerp is gekozen voor: de ondersteuning van de volksvertegenwoordiging in het decentraal bestuur. Het DoeMee-onderzoek van dit jaar heeft als doel om vast te stellen op welke wijze de volksvertegenwoordigingen van decentrale overheden momenteel worden ondersteund. Onder ondersteuning verstaan we in ieder geval de inrichting van de griffie, de mogelijkheid tot fractieondersteuning, de inrichting van de rekenkamerfunctie en de mogelijkheid tot ambtelijke bijstand en het volgen van opleidingsprogramma’s. De centrale vraag is: hoeveel is de raad bereid voor haar eigen ondersteuning uit te geven? Het gaat hierbij om vragen als: wat is het budget waarover de decentrale volksvertegenwoordiging beschikt? Wat wordt daaruit gefinancierd? Worden alle middelen besteed of blijft er geld liggen? Is dit de afgelopen jaren veranderd en wat zijn de redenen daarvan? Op basis van dit gezamenlijke onderzoek worden individuele rekenkamers in staat gesteld om uitspraken te doen over de ondersteuning van volksvertegenwoordiging.

Binnenkort ontvangen de leden meer informatie over de procedure en het tijdpad. Ook zal opnieuw vanuit de deelnemers een begeleidingscommissie worden ingesteld. Hou de website en de Nieuwsbrief dus de komende tijd in de gaten.

Weten welke recente rekenkamerrapporten er zijn verschenen?

Wil je op de hoogte blijven van de rekenkamerrapporten die recent zijn verschenen of wil je zelf een rapport met ons delen? Bezoek dan de pagina https://www.rekenkamers.nl/bibliotheek/rekenkamerrapporten/. Een rekenkamerrapport insturen kan hier: https://www.rekenkamers.nl/bibliotheek/rekenkamerrapporten/insturen/.

De NVRR wil de huidige vernieuwde website steeds verder gaan ontwikkelen als kennisplatform voor de leden, vandaar deze oproep. In het najaar zullen we jullie verder op de hoogte houden op welke manieren we onze website verder willen uitbouwen als kennisplatform.

Verdiepende module P&C-cyclus voor gemeentelijke rekenkamer(commissies)

In de verdiepende module P&C-cyclus maak je kennis met alle onderdelen van de P&C-cyclus van een gemeente en krijg je inzicht hoe je deze als gemeentelijke rekenkamer(commissie) kunt benutten. Dit is geen verdiepende module gemeentefinanciën of BBV.
In deze module staat de P&C-cyclus centraal en krijg je op hoofdlijnen inzicht in hoe je de bijbehorende documenten van de P&C cyclus als rekenkamer(commissie) kunt lezen en benutten.
Je krijgt inzicht in de functie van de P&C cyclus en aan de hand van de P&C-cyclus voor begroten en verantwoorden leert hoe de financiën van de gemeente op hoofdlijnen zijn opgebouwd.
Verder krijg je bij elke fase van de P&C-cyclus aan de hand van een actieve oefening inzicht hoe je als rekenkamer(commissie) deze fase kunt benutten.
Na afloop van de cursus kun je de stukken van de P&C-cyclus begrijpen en beredeneren welke instrumenten je hebt om raadsleden te ondersteunen in hun kaderstellende en controlerende rol.
De verdiepende module P&C-cyclus is gericht op de leden en ondersteunende staf van gemeentelijke rekenkamer(commissies).
De module zal worden verzorgd door dr. Sjoerd Keulen. Sjoerd is expert onderzoeker bij de Algemene Rekenkamer en bestuurslid van de rekenkamer Utrecht.

De verdiepende module wordt op vrijdag 20 mei in 2 interactieve sessies van elk 2 uur op Zoom verzorgd (van 11.00 – 13.00 en van 14.00 – 16.00 uur).

De kosten zijn €100 voor leden en €150 voor niet-leden.