Dit najaar heeft de Algemene Rekenkamer een voor iedereen toegankelijke publieksversie gepubliceerd van de Handleiding doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoek. In deze handleiding bespreekt de Algemene Rekenkamer alle componenten die belangrijk zijn bij het ontwerpen en uitvoeren van rekenkameronderzoek naar doelmatigheid en doeltreffendheid, zoals het formuleren van toetsende vragen, vormgeven van normen en toepassing van onderzoeksmethoden. Maar hoe kun je dit lokaal in de rekenkamer toepassen?
Op 27 februari zal Ruud van Druenen, senior onderzoeker en methodologisch adviseur bij de Algemene Rekenkamer en voormalig lid van de Rekenkamer Wageningen, samen met collega’s in een webinar ingaan op hoe deze handleiding decentrale rekenkamers kan helpen om rekenkameronderzoek te doen. Dat gebeurt zo veel mogelijk op basis van de wensen van deelnemers. Mocht je op basis van het lezen van de handleiding al vragen hebben over de handleiding, deel deze dan via info@nvrr.nl. De webinar zal zoveel mogelijk worden gebaseerd op de ontvangen input.
Afgelopen maandag is de goudvink jury in conclaaf gegaan over de drie mooie genomineerde rapporten. De jury bestaat uit Laurens de Graaf, Klaartje Peters, Peter van der Knaap, Joyce Satijn, Hans Bekkers en Utrechts wisseljurylid Paul Venhoeven. De jury wordt ondersteund door Etienne Lemmens, Lies van Aelst en Jolien Wiegman kwamen zij tot een winnaar. Benieuwd wie gewonnen heeft? Kom naar het NVRR congres van de kring noord op 24 november!
‘Krantenkoppen zijn niet hetzelfde als doorwerking’
Marjolein van Asselt is directeur van de Rekenkamer Rotterdam. Tot voor kort was zij ook hoogleraar Risk Governance aan de Universiteit van Maastricht. Voordat ze voor de rekenkamer werkte was Marjolein raadslid bij de Onderzoeksraad voor Veiligheid en bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. We spraken met Marjolein over haar drijfveren en ervaringen.
Hoe ben je bij rekenkamers terecht gekomen?
‘Dat is een grappig verhaal. Ik zat in mijn laatste jaar bij de OVV, de wetgever bepaalt daar hoe lang je het werk mag doen. Ik wilde voor de publieke zaak onderzoek blijven doen. Toen zag ik deze vacature op linkedin en dacht ik “ken ik nog iemand die ik hier op kan wijzen?”, dus klikte ik op de vacature. Ik dacht eigenlijk niet aan mezelf. Toen las ik de vacature en dacht ik dit is gewoon een interdisciplinair onderzoeksinstituut voor lokaal beleid voor de gemeenteraad. Het heeft de breedte van de WRR en het zit net als de OVV dicht op de praktijk. Ik twijfelde wel even, want ik mocht nog een jaar bij de OVV, maar mijn omgeving zei “misschien moet je wat sollicitatie ervaring opdoen”. Dus ik solliciteerde eigenlijk om warm te lopen. Ik leerde de rekenkamer pas kennen toen ik er al werkte. Zelf had ik heel weinig beeld bij de inhoud van rekenkamerwerk en ik had niet scherp dat al die onderzoeksinstituten die je op Rijksniveau hebt, lokaal ontbreken. Dat vond ik schrikken. Ik probeer in mijn Haagse netwerk helder te maken dat al dat werk dat op nationaal niveau door vele instituten gedaan wordt, lokaal door de rekenkamer en ombudsman gedaan worden. Dat is nogal een verantwoordelijkheid! Als wij iets niet op kunnen pakken, blijft het gewoon liggen, terwijl er op nationaal niveau zoveel meer onderzoeksinstituten zijn. De ombudsman en rekenkamer zijn lokaal de enige onafhankelijke adviesorganen. Ons onafhankelijke onderzoek is daarmee een belangrijk en groot goed. We bieden raadsleden inzichten om hun werk nog beter te kunnen doen. Toen ik mensen vertelde dat ik hier kwam werken, merkte ik dat heel veel mensen onbekend waren met rekenkamers. Ik probeer het werk daarom zo bekend mogelijk te maken!’
Wat breng jij mee vanuit je eerdere werk naar rekenkamers?
‘De ervaringen die ik meebreng zijn vanuit de WRR, OVV, bestuurslid jonge academie en als voormalig hoogleraar. Ik ben een ervaren onderzoeker. Die onderzoekservaring breng ik mee in combinatie met de bestuurlijke ervaring om ook te zorgen dat er iets met onderzoeken gebeurt. Krantenkoppen zijn niet hetzelfde als doorwerking. We doen het uiteindelijk om te helpen verbeteren en veranderen en om inzicht te geven in complexe dossiers.’
Wat kunnen jouw voormalig collega`s en opvolgers leren van rekenkamers?
‘In mijn vorige banen (WRR en OVV) stonden we toch wat verder af de volksvertegenwoordigers. Onderzoekers kunnen van rekenkamers leren hoe je met behulp van onderzoek de democratie kunt ondersteunen. Vanuit iemand bij de universiteit geredeneerd: je doet bij een grote rekenkamer zoals Rotterdam echt fulltime onderzoek. Je hebt de tijd en ruimte om je te verdiepen en je hebt directe impact. Op de universiteit heb je toegang tot alle wetenschappelijke kennis, als rekenkamer heb je toegang tot data bij gemeenten waar universiteiten vaak geen toegang toe hebben.
Ik roep wetenschappers ook wel op, werk samen met rekenkamers! In die samenwerking is veel te halen!’
In haar afscheidsrede als hoogleraar legde Marjolein ook veelvuldig de link tussen rekenkamers en ander wetenschappelijk werk.
In het lunchwebinar presenteert Etienne Lemmens de meest recente meta-analyse over schuldhulpverlening. De NVRR ontwikkelt sinds 2 jaar metadossiers en meta-analyses. In de metadossiers zijn ruim 40 onderzoeksrapporten van rekenkamers over één onderwerp systematisch ontsloten. Zo zijn er dossiers over de jeugdhulp, externe inhuur, schuldhulpverlening, informatiebeveiliging en woonbeleid. Zoals Cor van Montfort in zijn essay in de jubileumbundel van de NVRR opmerkt: “Wat … kennisdeling betreft is trouwens de sectie op de NVRR-website waarin de metadossiers over jeugdhulp, woonbeleid, informatiebeveiliging en schuldhulpverlening zijn opgenomen een best practice die hier niet onvermeld mag blijven. Deze dossiers bieden een geweldig rijke bron aan kennis, tips & tricks, do’s and dont’s en inzicht. Ze verdienen het om door een breed publiek gelezen en gebruikt te worden.”
In de meta-analyses vragen we expertbureaus om op basis van het metadossier een verdiepende analyse te maken van hetgeen de rekenkamerrapporten op dat onderwerp beleidsmatig opleveren. Op 30 november lopen we samen met de deelnemers en experts door de analyse schuldhulpverlening. Ook zal er een tipje van de sluier gelicht worden voor de meta-analyse woonbeleid.
Het webinar zal 30 november van 12-13u plaatsvinden.
Op 24 november wordt de Goudvink voor het beste rekenkamerrapport van 2023 uitgereikt op het congres van de kring Noord, in Groningen. De jury zal binnenkort in conclaaf gaan over de drie genomineerde rapporten, dat zijn (in willekeurige volgorde):
Wij kijken terug op een geweldig mooi congres om ons twintigjarige bestaan te vieren. Voorafgaand aan het congres werd Steven Oostlander benoemd tot voorzitter en werden de plannen voor 2024 goedgekeurd. Inspirerende sprekers hielden ons op het congres een kritische spiegel voor. Onze nieuwbenoemde voorzitter Steven Oostlander keek terug op de historie van onze vereniging en de mensen die deze met ons samen opbouwden en keek vooruit naar onze toekomstplannen. Daarna nam Barbara Joziasse, collegelid van de Algemene Rekenkamer, ons mee in de controle van beleid en belastinggeld door de Algemene Rekenkamer en de parallellen die we decentraal en nationaal kunnen zoeken. Ellen van Doorne, directeur bij het ministerie van BZK, benadrukte het belang van goede samenwerking tussen het ministerie van BZK en de NVRR, iets wat wij zeer onderschrijven. Zij vertelde dat er dit jaar met subsidie van het ministerie van BZK een handboek voor rekenkamers tot stand zal komen! Hierna nam Frits van der Meer, historicus, ons mee in de historie van het decentrale openbaar bestuur en rekenkamers. Mark van Twist, werkzaam bij de NSOB, inspireerde ons richting de toekomst en de rol die rekenkamers hierin kunnen en moeten spelen. In de pauze mochten de leden stemmen op de collegereactie op rekenkamerrapporten die zij eigenlijk nooit meer wilden horen, met dank aan de landelijkekenniskring. Na de pauze vormden de door Rekenkamers minst gewaardeerde collegereacties stof voor het gesprek met burgemeester Sander de Rouwe, gemeentesecretaris Heleen Kromkamp, wethouder Matthijs Sikkes-van den Berg en raadslid Sjir Hanssen. Erik Pool, van het programma dialoog en ethiek, vertelde over het afleggen van rekenschap in combinatie met het creëren van een veilige werkomgeving waarin resultaten bereikt kunnen worden. Na een mooie ronde interactieve workshops was er een paneldiscussie met de schrijvers van onze essaybundel Nils Nijdam, Sjoerd Keulen, Jos Verlaan, Cor van Montfort en Marije van den Berg. Marije mocht direct na de paneldiscussie de deelnemers kritisch en bevlogen meenemen in de rol van rekenkamers in de beleidsbubbel en of wij ook kunnen bijdragen aan het leeglopen van de bubbel. Tot slot was daar Vincent van Stipdonk, die een prachtig rekenkamerlied ten gehore bracht!
Op 24 november organiseert de kring noord haar wintercongres in de historische statenzaal van de provincie Groningen. Op dit congres staat woonbeleid en rekenkameronderzoek naar dit beleid centraal. Er zullen diverse sprekers uit de praktijk aanwezig zijn en er zal aandacht zijn voor het metadossier Woonbeleid en de meta-analyse Woonbeleid. Het adres: Provinciehuis Groningen (Statenzaal), Martinikerkhof 12, 9712 JG Groningen.
Naast de verschillende sprekers over woonbeleid, zal de uitreiking van de Goudvink plaatsvinden op het wintercongres.
Er is een grens aan het aantal deelnemers; meld u dus snel aan!
Beheer cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om onze website en onze service te optimaliseren.
Functioneel
Always active
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
0
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
0
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een website of over verschillende websites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.