7 juni: expertmeeting Wet open overheid
Dit initiatiefwetsvoorstel van de Tweede Kamerleden Voortman (GroenLinks) en Van Weyenberg (D66) heeft als doel overheden en semi-overheden transparanter te maken om zo het belang van openbaarheid van publieke informatie voor de democratische rechtsstaat, de burger, het bestuur en economische ontwikkeling beter te dienen. De Wet openbaarheid van bestuur wordt ingetrokken.
Om deze doelen te bereiken verankert het voorstel de toegang tot publieke informatie en het hergebruik van die informatie als rechten van burgers. Daarnaast wordt de actieve openbaarheid versterkt door het verplicht stellen van openbaarmaking uit eigen beweging van bepaalde categorieën informatie. Overheidsorganen moeten een online beschikbaar register gaan bijhouden van de documenten en datasets waarover zij beschikken. Om de gewenste normalisering in de verhouding tussen burger en overheid te bewerkstelligen en de implementatie van deze wet te bevorderen, wordt de functie van Informatiecommissaris gecreëerd. Diens taak is het om organen en burgers te ondersteunen en om conflicten op te lossen door belangen bij elkaar te brengen.
(bron: www.eerstekamer.nl)
Op 7 juni wordt op verzoek van de Eerste Kamercommissie BIZA/AZ een expertmeeting georganiseerd. De NVRR is daarbij niet uitgenodigd. Het bestuur heeft de VNG gevraagd de belangen van de rekenkamers in te brengen.
Als NVRR hebben we een direct belang bij het goed formuleren van de grenzen van de openbaarheid bij het uitvoeren van rekenkameronderzoek. Daartoe hebben we een position paper ingediend. Onderstaand leest u de tekst:
Waar gaat het om?
Voor de Algemene Rekenkamer is in het voorstel van Wet open overheid geregeld dat onderzoeksdocumenten niet openbaar hoeven te worden. Het zou belangrijk en praktisch zijn om dat ook te regelen voor de lokale rekenkamers en rekenkamercommissies; de argumenten genoemd in de brief van de Algemene Rekenkamer gelden ook voor ons. WOO-verzoeken zijn schadelijk voor onze onderzoekspositie. Niet alleen vanwege het risico van voortijdige openbaarmaking en/of verplichte openbaarmaking van niet of onvoldoende geverifieerde gegevens waardoor geen recht wordt gedaan aan de onderzochte, maar juist ook vanwege het risico dat medewerkers van de onderzochte niet willen werken aan het onderzoek in de wetenschap dat hun documenten of hun interviewverslag openbaar kunnen worden. Het zonder verdere clausulering van toepassing laten zijn van de WOO op lokale rekenkamers en rekenkamercommissies zal onvermijdelijk zijn weerslag hebben op de manier waarop wij ons werk kunnen doen en daarmee op de kern van onze taak om de gemeenteraad, de provinciale staten en de burger te voorzien van objectieve en afgewogen oordelen en onderzoeksrapporten.
We waren in de veronderstelling dat bij de behandeling in de Tweede Kamer in het verlengde van de regeling voor de Algemene Rekenkamer voor de lokale rekenkamers iets vergelijkbaars zou worden geregeld. Toen we merkten dat dat niet het geval was hebben we nog contact opgenomen met Kamerleden, maar onze interventie bij de Tweede Kamer was te laat. Wellicht is er daar niet aan gedacht omdat de lokale rekenkamers anders dan de Algemene Rekenkamer een bestuursorgaan zijn. We zijn namelijk bestuursorgaan en in artikel 1:1 van de AWB niet genoemd bij de uitzonderingen (lid 2) anders dan de algemene rekenkamer (e) en de ombudsmannen (f).We zien dit als een onzorgvuldigheid bij de besluitvorming over deze wet. Het op een vergelijkbare manier behandelen van de lokale rekenkamers en rekenkamercommissies ligt voor de hand en er is voor zover wij hebben kunnen waarnemen in ieder geval niet bewust gekozen om dit niet te doen.
Wat zou er concreet moeten gebeuren?
Voor de Algemene Rekenkamer wordt nu via artikel 9.7 de compatibiliteitswet aangepast; daar worden aan toegevoegd de artikelen 96a en 96b. In analogie zou bij de noodzakelijke aanpassing van de gemeentewet (artikel 9.13) een onderdeel D moeten worden toegevoegd met daarin een artikel 185a en 185b gemeentewet en op analoge wijze voor de provinciewet (een artikel 186a en 186b). Net zo als de Algemene Rekenkamer zullen ook na de wetswijziging lokale rekenkamers en rekenkamercommissies zich blijven verantwoorden over hun bedrijfsvoering. Transparantie blijft dus het uitgangspunt. In die zin steunen we ook van harte de uitgangspunten van de WOO.