Workshops NVRR jubileumcongres 2023

Tijdens deze workshop nemen de rekenkamers van Arnhem, Groningen en Heerlen u mee in de totstandkoming van een gezamenlijk en langjarig onderzoek. Eind 2022 besloten de rekenkamers om het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid – met een looptijd van 20 jaar /een generatie – te gaan volgen vanuit het perspectief van de gemeenteraad. Tijdens deze workshop vertellen zij over het proces dat leidde tot het onderzoekskader, het startonderzoek en brainstormen we met u over de scenario’s voor het longitudinale vervolg.

Rekenkamers van NPLV focusgebieden kunnen zich oriënteren op deelname aan dit onderzoek.

• Waarom zouden rekenkamers samenwerken?
• Hoe kun je langjarig onderzoek aanpakken?
• In gesprek over thema’s en scenario’s voor verder onderzoek: aan de hand van stellingen voeren we het gesprek met de deelnemers over thema’s en onderzoekscenario’s.

Nils Nijdam en Sjoerd Keulen onderzoeken in deze workshop aan de hand van de thema’s uit de geschiedenis van 20 jaar decentrale rekenkamers op welke manier decentrale rekenkamers verder kunnen groeien. In hun essay in de jubileumbundel concluderen zij dat de decentrale rekenkamer ondertussen volwassen is. Zaken waar de rekenkamers nog niet in uitgeleerd zijn impact maken, omgang met gemeenschappelijke regelingen en regiosamenwerking, nieuwe onderzoeksmethoden en onderzoeksthema’s of omgang met de burger, raad en college. Aan de hand van stellingen gaan ze graag met u in discussie over de doorontwikkeling van de decentrale rekenkamer, de kansen, belemmeringen en (on)mogelijkheden. Nils en Sjoerd zijn actief bij een lokale rekenkamer en werkzaam bij de Algemene Rekenkamer.

Cor van Montfort

Het rekenkamerwerk bevindt zich in een spanningsveld tussen nabijheid en onafhankelijkheid. Nabijheid betekent zien en gezien worden, luisteren en gehoord worden, de relevante onderzoeken op een goede manier doen, in contact staan met de raad en andere belanghebbenden, oog hebben voor de complexe politiek-bestuurlijke werkelijkheid. Onafhankelijkheid vergt enige distantie en de moed om te ontmaskeren en ongevraagd dingen aan het licht te brengen die voor velen een ‘inconvenient truth’, een ongemakkelijke waarheid vormen waar raad, college en uitvoeringsorganisaties niet altijd blij mee zijn. Deze interactieve workshop behandelt de vraag of en hoe nabijheid en onafhankelijkheid in de praktijk van de lokale rekenkamers samengaan.

Ook voor 2024 staat weer een DoeMee-onderzoek gepland. Het thema is dat jaar de energiebesparingsplicht. Bijzonder is dat hierbij de NVRR en de Algemene Rekenkamer samen optrekken en gelijktijdig rapporten willen uitbrengen.

Energie die bespaard wordt, hoeft niet te worden opgewekt. De energiebesparingsplicht zou bedrijven moeten aanzetten om zo zuinig mogelijk om te gaan met energie. Gemeenten en provincies moeten de plicht handhaven, per 2023 is die taak bij omgevingsdiensten ondergebracht. Uit onderzoek door de Rekenkamer van Wassenaar-Voorschoten-Oegstgeest-Leidschendam-Voorburg en die van Zaanstad komt naar voren dat de naleving en handhaving van de plicht te wensen over laat. Deels komt dit omdat gemeenten geen prioriteit geven aan het onderwerp en zij de omgevingsdiensten geen gerichte opdracht geven om de plicht te handhaven.

In het DoeMee-onderzoek in 2024 gaan we na hoe de zaken er voor staan bij andere gemeenten en provincies. Centraal staat de vraag: Welke inspanningen plegen gemeenten en provincies bij het toezicht en de handhaving van de energiebesparingsplicht en de informatieplicht energiebesparing en wat zijn daarvan de resultaten? De Algemene Rekenkamer doet gelijktijdig onderzoek naar de manier waarop de minister voor Klimaat en Energie stuurt op de energiebesparingsplicht. Zijn de doelen duidelijk, is er genoeg geld voor handhaving, heeft hij inzicht in de resultaten van de plicht.

In deze workshop gaan we in gesprek over de verdergaande regionalisering van de jeugdzorg en wat dit betekent voor het werk van lokale rekenkamer(commissie)s.

We geven kort aan wat de gevolgen voor afzonderlijke gemeenten zijn nu steeds meer vormen van jeugdzorg in de regio georganiseerd moeten worden. Een logisch gevolg is dat rekenkamers vaker de samenwerking met elkaar opzoeken. In deze workshop gaan we daarom in op de ervaringen van rekenkamers die deze samenwerking al eens zijn aangegaan op het terrein van de jeugdzorg.

De workshop wordt gegeven door Cora Kreft, werkzaam bij de Algemene Rekenkamer en betrokken bij het rapport ‘Georganiseerde Onmacht’ en Pauline Reeuwijk, bestuurslid bij de Rekenkamer Den Haag en betrokken bij het rapport ‘Zorgen voor de jeugd’.